Τζίνα Μαμιδάκη: Η σύγχρονη τέχνη ως ολιστική εμπειρία

Στον γραφικό κόλπο του Αγίου Νικολάου στην Κρήτη, στους μαγευτικούς κήπους του ξενοδοχείου Minos Beach Art Hotel, που έχει χτιστεί με γνώμονα το μέτρο και την κλίμακα, την ιδιωτικότητα και την ανεπιτήδευτη πολυτέλεια, τα 50 έργα τέχνης συγκροτούν ένα από τα πρώτα πάρκα γλυπτικής, η ιστορία του οποίου ξεκινά από τη δεκαετία του ’80. Η τέχνη δένει οργανικά με το περιβάλλον και την εμπειρία της διαμονής για τον επισκέπτη, όπως και οργανικά συγκροτήθηκε η συλλογή από τα έργα που την απαρτίζουν. Πρόκειται για μία εταιρική συλλογή πίσω από την οποία υπάρχει το όραμα της Τζίνας Μαμιδάκη, της γνωστής επιχειρηματία (διευθύνουσας συμβούλου της ΤΕΙΜ bluegr) με το καλλιτεχνικό ταμπεραμέντο και τη φαντασία να βλέπει τέχνη και ζωή ολιστικά.

 

 Κατά κάποιον τρόπο, έχετε στήσει εδώ και χρόνια ένα εργαστήριο σύγχρονης τέχνης που δίνει τη δυνατότητα στους καλλιτέχνες να παράγουν επιτόπια έργα – αυτά που απαρτίζουν το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής. Αυτή η πρωτοβουλία θα λέγατε ότι περιγράφει το μοντέλο ενός συλλέκτη με μία πιο ευρεία έννοια, που ίσως να χρειάζεται η σύγχρονη κοινωνία;

Η ιδέα γεννήθηκε από προσωπική αγάπη για την τέχνη και από βαθιά ανάγκη να υπηρετήσω μαζί τη φιλοξενία και τον πολιτισμό. Όλα ξεκίνησαν το 1988, με το 1ο Συμπόσιο Τέχνης, που συγκέντρωσε 32 καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο οι οποίοι έζησαν και δημιούργησαν μαζί για ένα διάστημα, μέσα στο ξενοδοχείο. Από τότε, το Minos Beach Αrt Hotel έχει φιλοξενήσει δεκάδες καλλιτέχνες, επιμελητές, εκθέσεις, αναθέσεις, βραβεία, εκπαιδευτικά προγράμματα και εργαστήρια. Είναι ένας χώρος ανοικτός που δέχεται σχολεία, φοιτητές και επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Το Minos Beach Art Hotel έχει τη διπλή ταυτότητα του χώρου φιλοξενίας και παραγωγής τέχνης. H συλλογή είναι μεν ιδιωτική, έχει όμως δημόσιο πρόσωπο. Η κοινωνία έχει ανάγκη από πρωτοβουλίες που θα στηρίξουν τη σύγχρονη τέχνη μέσω ενός ολοκληρωμένου δικτύου υποστήριξης, που θα περιλαμβάνει χρηματοδοτήσεις, διαγωνισμούς, αναθέσεις. Σε αυτό αποσκοπούμε με το Ίδρυμα Γ&Α Μαμιδάκη στην ουσιαστική υποστήριξη της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας και σκέψης. Φιλοξενία και πολιτισμός είναι έννοιες αλληλένδετες. Η τέχνη στο Minos Beach Αrt Hotel είχε και συνεχίζει να έχει ενεργό ρόλο στην εκμαίευση πνευματικών διαλόγων και απόψεων για τα σύγχρονα πράγματα. Σκοπός μας είναι, σε λίγα χρόνια, να τη μεταφέρουμε και στο Minos Palace, το οποίο προσφέρεται για land art, αλλά και στο Candia Park Village, με τη μορφή ενός Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

 

 Το άνοιγμα στην τοπική κοινότητα, παραδείγματος χάριν μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, φαίνεται να είναι ένας τρόπος για να συμβάλλετε σε μία κοινότητα. Βλέπετε την ενασχόληση με την τέχνη και τη συγκρότηση μίας συλλογής να διαδραματίζουν ενεργό ρόλο σε μια κοινωνία;

Για το Ίδρυμα Γ&Α Μαμιδάκη, το Sculpture Garden αποτελεί σημαντικό εργαλείο εκμάθησης, καθώς υλοποιούμε πληθώρα εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, θέλοντας να φέρουμε τους νεαρούς μαθητές της Κρήτης από νωρίς σε επαφή με τη σύγχρονη τέχνη, με υλικά, τεχνοτροπίες, πρακτικές, καλλιτέχνες, έννοιες. Αποσκοπούμε στην ώσμωση μεταξύ εντοπιότητας και σύγχρονων θεωρητικών και εικαστικών θεμάτων. Στηρίζουμε φορείς που χαρτογραφούν και προστατεύουν παραδοσιακά επαγγέλματα, κάνοντάς τα γνωστά σε διεθνές πλαίσιο. Πραγματοποιούμε, για παράδειγμα, εργαστήρια υφαντικής ανοιχτά σε κοινό και επισκέπτες, επικοινωνώντας έτσι τη σημασία της διατήρησης της παράδοσης, αλλά και της εξαγωγής της. Η συλλογή σίγουρα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του συγκεκριμένου τόπου, είναι όμως και ξεχωριστή οντότητα. Δεν είναι ριζωμένη, και μέρος της αποστολής μας είναι να εξάγουμε πολιτισμό, τοποθετώντας την Κρήτη στον διεθνή πολιτιστικό χάρτη. Σε ό,τι κάνουμε, φαίνεται η αγάπη μας για την Κρήτη, τον πολιτισμό και την αυθεντικότητα. Σχεδιάζουμε χώρους μοναδικούς, οδηγούμενοι από χαρακτηριστικά τα οποία είναι πανανθρώπινα και διαχρονικά. Το Candia Park Village είναι χτισμένο σαν ένα παραδοσιακό κρητικό χωριό, ενώ η ολική ποιότητα του Minos Beach Art Hotel, η οποία ενσωματώνει με διάφορους τρόπους όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να τo χαρακτηρίσουν ένα μοναδικό δείγμα συλλογικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, το καθιστά διατηρητέο μνημείο νεότερης ξενοδοχειακής αρχιτεκτονικής. Όραμά μας είναι να τοποθετήσουμε την Κρήτη στον σύγχρονο διεθνή πολιτιστικό χάρτη, διαφυλάσσοντας τις παραδόσεις της και τη μοναδικότητά της, αλλά ταυτόχρονα εισάγοντας στοιχεία σύγχρονης σκέψης.

 

Μέσα από τη θέσπιση του Βραβείου Τέχνης, δημιουργείτε έναν καινούργιο θεσμό. Τι διαστάσεις θα θέλατε να πάρει; Κρίνετε ότι καλύπτει ένα θεσμικό κενό στο πεδίο της τέχνης;

 Υπάρχουν εξαιρετικοί εικαστικοί καλλιτέχνες στη χώρα μας, συχνά όμως αυτό που λείπει είναι ένα πλαίσιο δημιουργίας και ανάδειξης του έργου τους. Η βράβευση στοχεύει σε αυτό ακριβώς. Το Βραβείο Τέχνης αποτελεί επιστέγασμα της τριακονταετούς πορείας μας. Είναι ένας θεσμός που στηρίζει σύγχρονους καλλιτέχνες και την παραγωγή νέων έργων τέχνης. Συνάδει απόλυτα με την αποστολή του Ιδρύματος Γ&Α Μαμιδάκη να προωθεί και να ενισχύει τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία. Είναι μία από τις ελάχιστες εγχώριες πρωτοβουλίες που προσφέρουν ολοκληρωμένη υποστήριξη – διαγωνισμό, χρηματοδότηση, δημιουργία και εγκατάσταση έργου, προώθηση, συλλεκτική δραστηριότητα. Θέλουμε η συνθήκη του Βραβείου να συνεχίσει να εμπνέει νέους δημιουργούς να ξεφύγουν από τα όρια μιας γκαλερί ή ενός μουσείου, να σκεφτούν σε μεγαλύτερη κλίμακα, να χρησιμοποιούν απρόσμενα υλικά.

 

Τι είναι εκείνο που σας συγκινεί περισσότερο από τη σύγχρονη τέχνη και πού θα θέλατε να εστιάσετε;

Περισσότερο απ’ όλα με ενδιαφέρουν οι καλλιτέχνες που δεν φοβούνται να δοκιμάζουν και να πειραματίζονται, που είναι ανοιχτοί στις συνέργειες. Καλλιτέχνες των οποίων το έργο πηγάζει από έρευνα και φέρνει νέες προτάσεις και ερωτήματα στο τραπέζι. Με ενδιαφέρουν έργα με κάλλος, διάδραση, εγκεφαλικότητα. Έργα αποκαλυπτικά, που δημιουργούν εκπλήξεις στον θεατή. Η land art (τέχνη του τοπίου) θεωρώ πως έχει δώσει και συνεχίζει να δίνει σπουδαία έργα τέχνης, δυστυχώς όμως στην Ελλάδα δεν υπάρχει το απαραίτητο πλαίσιο δημιουργίας και ανάδειξής της, και εκεί ακριβώς θέλω να εστιάσω στο κοντινό μέλλον, δίνοντας την ευκαιρία σε καλλιτέχνες να δημιουργήσουν απροσδόκητα έργα μεγάλων διαστάσεων.

 

Αν η συλλογή σας ήταν ένα βιβλίο και το ξεφυλλίζατε, τι ιστορία θα διαβάζατε και τι πορεία θα βλέπατε;

Σίγουρα έχει υπάρξει μια εξέλιξη, από το πιο γενικό σε κάτι πιο ειδικό, γεωγραφικά και ηλικιακά στοχευμένο. Πλέον, με ενδιαφέρει να προσφέρω σε νέους καλλιτέχνες την ευκαιρία να δοκιμαστούν, να πειραματιστούν και να εξερευνήσουν τις δυνατότητές τους.

Κοιτώντας τη συλλογή, βλέπω σίγουρα μια πορεία ζωής, από τον πλουραλισμό και τον ενθουσιασμό που χαρακτηρίζουν τη νεότητα στη σοφία που έρχεται πιο μετά στη ζωή.

Είναι η πορεία ενός ανθρώπου που προσπαθεί πάντα να εξελίσσει τη ζωή του σοφά. Άλλωστε, η καλλιέργεια της αρετής οδηγεί στη σοφία, η σοφία οδηγεί στη μεγαλοσύνη, και αυτή με τη σειρά της στην ευτυχία.

 

Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο τεύχος 8 της The Art Newspaper Greece ( Άυγουστος-Σεπτέμβριος)

TAGS