Μήπως τελικά βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής για την τέχνη, ανάλογη με εκείνη των επαναστατικών εικαστικών κινημάτων των αρχών του 20ού αιώνα;
Όταν, τον περασμένο αιώνα, ο Marcel Duchamp μιλούσε για την υλική υπόσταση των έργων και έθετε τις βάσεις της άυλης τέχνης, δεν μπορούσε να φανταστεί πως, πολλά χρόνια αργότερα, θα υπήρχαν έργα τέχνης δημιουργημένα στην οθόνη ενός υπολογιστή, χωρίς καμία υλική υπόσταση. Πόσω μάλλον πως μέσα τους θα ήταν κρυπτογραφημένα, με ειδικό κώδικα, όλα τα στοιχεία που τα αφορούν και θα πουλιόντουσαν για πολλές χιλιάδες ή εκατομμύρια δολάρια.
Το θέμα των NFTs έχει κατακλύσει τον χώρο της τέχνης. Πολλοί το συζητούν, κάποιοι το έχουν καταλάβει και ακόμα λιγότεροι αντιλαμβάνονται τη δυναμική αυτής της καινοτόμου τεχνολογίας που θέτει τις βάσεις ενός νέου κινήματος στην τέχνη. Το κίνημα της CryptoArt έχει δημιουργήσει ένα ολόκληρο νέο οικοσύστημα στην αγορά τέχνης που, τουλάχιστον από οικονομική σκοπιά, έχει να επιδείξει αξιόλογες αποδόσεις. Τον Μάρτιο, ο οίκος Christie’s δημοπράτησε το πρώτο έργο με NFTs μέσω της πλατφόρμας ψηφιακής τέχνης MakersPlace και συγκέντρωσε το ποσό των 69.000.000 δολαρίων, ενώ τον περασμένο μήνα ο ίδιος οίκος διέθεσε το ψηφιακό έργο CryptoPunks έναντι 16.962.500 δολαρίων.
Η εξάπλωση των NFTs και τα ρεκόρ πωλήσεων εγείρουν πληθώρα ερωτημάτων στους ανθρώπους της τέχνης σχετικά με τη σημασία και τη διάρκεια αυτής της τάσης, αλλά και πώς μπορεί να αλλάξει τον κόσμο της τέχνης. Γι’ αυτό, μιλήσαμε με τον επικεφαλής ψηφιακών πωλήσεων, Μεταπολεμικής και Σύγχρονης Τέχνης του Christie’s, Noah Davis.
Γιατί τα NFTs πρωταγωνιστούν στην αγορά τέχνης;
Τα NFTs παρέχουν στους ψηφιακούς καλλιτέχνες έναν δημοκρατικό εμπορικό μηχανισμό πώλησης των έργων τους. Επειδή το NFT είναι ένα μοναδικό και μη πλαστογραφούμενο token κρυπτογραφημένο με την υπογραφή του καλλιτέχνη, και μοναδικά αναγνωρίσιμο στο blockchain, παρέχει μια αμετάβλητη καταγραφή της δημιουργίας και της αυθεντικότητας ενός πρωτότυπου ψηφιακού έργου τέχνης. Για τους ψηφιακούς καλλιτέχνες, αυτό άλλαξε ριζικά το «παιχνίδι».
Θα παραμείνουν τα NFTs στον κόσμο της τέχνης;
Η ψηφιακή τέχνη είχε ήδη καθιερωθεί ως εικαστικό μέσο από τη δεκαετία του 1950, με την έναρξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Στους Christie’s αισθανόμαστε πολύ σίγουροι ότι βρισκόμαστε στην αρχή μιας συναρπαστικής εξέλιξης για τα NFTs, όχι μόνο στην ψηφιακή τέχνη, αλλά σε πληθώρα εφαρμογών στις εικαστικές τέχνες, στην performance art και στη μουσική. Έχοντας δημοπρατήσει επιτυχώς πέντε έργα NFT, τους τελευταίους έξι μήνες, οι Christie’s απέδειξαν ότι η διεθνής κοινότητα των συλλεκτών πραγματικά διψά για να γνωρίσει περισσότερο και να συμμετέχει σε αυτόν τον αναπτυσσόμενο κλάδο. Στο πρόσφατο διαδικτυακό σεμινάριο για τα NFTs που πραγματοποιήσαμε για τους πελάτες μας, οι εγγραφές ξεπέρασαν κάθε προσδοκία, γεγονός ενδεικτικό της δυναμικής του θέματος, τόσο μεταξύ των νέων όσο και των παλαιότερων συλλεκτών παγκοσμίως, καθώς και της ηγετικής θέσης του οίκου σε αυτή την εξέλιξη.
Πώς τα NFTs αλλάζουν την αγορά;
Νομίζω πως έχουμε ήδη δει μια δραστική αλλαγή. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, τα NFTs έχουν περάσει από το περιθώριο των δημοπρασιών στο επίκεντρο των εαρινών μας διοργανώσεων. Πρώτοι οι Christie’s, τον περασμένο Οκτώβριο, πούλησαν με επιτυχία ένα υβριδικό έργο (φυσικό ζωγραφικό έργο με NFTs). Το Block 21 (42.36433°N, -71.26189°E) του Robert Alice έφτασε τα 131.250 δολάρια, καταρρίπτοντας την εκτίμηση 12.000-18.000 δολάρια. Τότε, η πώληση μπορεί να ξένισε τους παραδοσιακούς συλλέκτες. Τώρα, λιγότερο από έξι μήνες μετά, χάρη στην εξοικείωση και την ενασχόληση με τα NFTs, κατορθώσαμε να προσφέρουμε το έργο του Beeple, και τώρα τα CryptoPunks, στους διεθνείς συλλέκτες πετυχαίνοντας τιμές ρεκόρ και για τα δύο.
Πώς επηρεάζουν τα NFTs την έννοια του «συλλέγειν»;
Ο πυρήνας του «συλλέγειν» δεν θα αλλάξει ποτέ, καθώς αφορά μια θεμελιώδη ανθρώπινη επιθυμία. Αυτό που αλλάζει είναι το μέσο. Εάν ανατρέξουμε στην εξέλιξη της φωτογραφίας, από μηχανική διαδικασία καταγραφής, σε μορφή τέχνης και σε είδος συλλογής, μπορούμε ομοίως να αναλογιστούμε την ψηφιακή τέχνη και τα NFTs. Τα CryptoPunks δημιουργήθηκαν από τη Larva Labs το 2017 και διατέθηκαν δωρεάν, ως πρώιμη εμπορική μορφή CryptoArt. Στις αρχές Μαΐου, ένας συλλέκτης έδωσε σχεδόν 17 εκατομμύρια δολάρια για εννιά από αυτά. Η ταχύτητα εξέλιξης είναι κάτι που εξέπληξε πολλούς συλλέκτες στον τομέα μας, περισσότερο και από τις συλλογές NFT ή CryptoArt.
Ποιες ήταν οι σκέψεις σας μετά την επιτυχία του Beeple;
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια αγορά εντελώς νέα για την πλειοψηφία των συλλεκτών διεθνώς και δεν υπάρχει τρόπος πρόβλεψης του αποτελέσματος. Ωστόσο, όπως συμβαίνει με κάθε μορφή τέχνης, η ουσία βρίσκεται στην ποιότητα του έργου και την αγοραστική ζήτηση. Τα αριστουργήματα επιτυγχάνουν σημαντικές τιμές, ανεξάρτητα από το μέσο.
Ποια είναι τα σχέδια των Christie’s στην αγορά των NFT;
Μετά την πώληση τριών έργων NFT στις δημοπρασίες του Μαΐου στη Νέα Υόρκη, επικεντρωνόμαστε σε επιμελημένες προσφορές και ε μια ξεχωριστή συνεργασία με έναν κορυφαίο καλλιτέχνη. Προχωράμε σταθερά με επιλεκτικές και μελετημένες κινήσεις στην ανάπτυξη αυτής της νεοφανούς αγοράς και με ενθουσιασμό για τις επικείμενες πρωτοβουλίες.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο τεύχος #1 της The ArtNewpaper Greece (Ιούνιος – Ιούλιος 2021)