Kalos&Klio, φωτό: Χρήστος Καλός Από το 2005, που ένωσαν τις δυνάμεις τους, το εικαστικό δίδυμο Kalos&Klio δημιουργούν εκπληκτικά έργα που ξεχωρίζουν για την πολύπλευρη πολυπλοκότητά τους. Η χαρακτηριστική οπτική γλώσσα τους εκφράζεται σε ποικίλα μέσα – φωτογραφία, γλυπτική, εγκαταστάσεις και, πρόσφατα, εξαιρετικά υφαντά – ενώ εξερευνούν υλικά, μεθόδους και έννοιες που προκαλούν τα όρια μεταξύ υψηλής και χαμηλής τέχνης. Το δίδυμο εξετάζει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με τη σύγχρονη κουλτούρα, την πολιτική ιστορία και τη γλώσσα. Με έντονη κριτική προσέγγιση σε αντισυμβατικά θέματα, τα έργα τους, παρά την αισθητικά θελκτική παρουσία τους, ενσωματώνουν πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές της εικαστικής σας πρακτικής;
Μια βασική εικαστική μας πρακτική είναι η οικειοποίηση, αυτό που έχουμε ονομάσει από την αρχή της πορείας μας “Digital Tank Appropriation”, η άντληση δηλαδή τεράστιου όγκου φωτογραφικού αλλά και αρχειακού υλικού από το διαδίκτυο ως πρώτη ύλη για την δημιουργία των έργων μας. Η έρευνα τόσο ψηφιακά όσο και στον φυσικό κόσμο πάνω στα απομεινάρια του υλικού πολιτισμού από την ανθρώπινη ιστορία αλλά και από το τρέχον παρόν είναι δομική για την δουλειά μας. Στόχος μας είναι η δημιουργία διαπολιτισμικών συνάψεων μεταξύ ετερόκλητων φαινομενικά οπτικών ιδιωμάτων σε έναν κόσμο που είναι πιο ορατός από πότε , είμαστε εικαστικοί νομάδες σε έναν υβριδικό κόσμο που διερευνούμε και περιπλανιόμαστε καθημερινά.
Από πού αντλείτε έμπνευση;
Ο τρόπος της όρασης του κόσμου εμπεριέχει τόσο την εικαστική μας θέση όσο και την πολιτική μας τοποθέτηση απέναντι στην εποχή που μας έχει διαμορφώσει. Η εμμονή μας με το κοινότοπο είναι τόσο ισχυρή όσο και με τις κορυφές της ανθρώπινης πολιτισμικής δημιουργίας. Είμαστε εθισμένοι στα πάντα, μας ενδιαφέρουν όσα συμβαίνουν γύρω μας όσα συμβαίνουν στον πλανήτη μεγάλα και, μικρά. Έχουμε ένα ανθρωπολογικό βλέμμα και μέσα από αυτό το πρίσμα συνυφαίνουμε τις αντιθέσεις, το επίκαιρο με το διαχρονικό, το κοντινό με το μακρινό. Η ιστορία της τέχνης αλλά και του υλικού πολιτισμού είναι επίσης πεδίο μελέτης και άντλησης ιδεών, από το σπήλαιο του Λασκώ έως την τρέχουσα εικαστική παραγωγή, από τα τεχνουργήματα της Ηπείρου μέχρι τις δημιουργίες των ανθρώπων στους πρόποδες των Ιμαλαΐων στο Θιβέτ.
Με τι καταπιάνεστε αυτή την περίοδο;
Τα τελευταία χρόνια έχουμε εισέλθει στο σαγηνευτικό κόσμο της παραδοσιακής ταπητουργίας και της υφαντικής ευρύτερα, και βρισκόμαστε σε μια περιπέτεια εξερεύνησης των οπτικών γλωσσών που έχουν χρησιμοποιηθεί στην ιστορία του μέσου. Διαπολιτισμικά, πρόκειται για συστήματα, φορείς πολιτισμού, για γλώσσες «υφασμένες» με σύμβολα και αρχέτυπα αλλά και σύνθετες νοηματοδοτήσεις, φαινομενικά κλειστές που όμως επικοινωνούν και ενώνονται μεταξύ του με αόρατα νήματα συνυφαίνοντας τον ανθρώπινο πολιτισμό. Ενδιαφέρουσα μορφολογικά είναι και η σχέση το ελάχιστου εικονοστοιχείου, του pixel της ψηφιακής εικόνας, σε σχέση με το δομικό στοιχείο του υφαντού του μικροσκοπικού κόμπου του αργαλειού. Πάνω σε όλα αυτά έχουμε δημιουργήσει μια σειρά έργων με την μέθοδο της χειροποίητης ταπητουργίας σε παραδοσιακούς αργαλειούς, με τίτλο «Επί Τάπητος, Υφάνσεις Δημοκρατίας» και βασικό εννοιολογικό άξονα την έννοια της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Χρησιμοποιήσαμε τις οπτικές γλώσσες και πρακτικές διάφορων λαών επιχειρώντας τις διαπολιτισμικές συνάψεις με την ανάλογη εικαστική ελευθερία και με ενδιαφέρον για μια μορφολογική διερεύνηση και την ανάπτυξη ενός ιδιότυπου εικαστικού ιδιώματος.
Kalos&Kliο, The Wheel of Democracy, 2019, hand woven rug ,Tibetan yak wool 270cm x 170cm. unique ed. of 2 + 1 a.p. Με την ευγενική παραχώρηση Kalfayan Galleries Athens – Thessaloniki
Μετά το πέρασμα της πανδημίας, τι έμεινε; Πώς επηρέασε αυτή η κρίση τη δουλειά σας;
Η πανδημία και η πολιτική της διαχείριση έφερε στις κοινωνίες και στα άτομα ένα βαθύ ρήγμα. Δοκίμασε τόσο τις κοινωνικές δομές άλλα και έθεσε ερωτήματα για την ποιότητα της δημοκρατίας. Για ψευδό-δημοκρατίες μιλούσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης ήδη από την δεκαετία του πενήντα. Περάσαμε πια σε μια βίαιη αλλαγή με ασκήσεις υποταγής αλλά και άσκηση ολοκληρωτικών πρακτικών. Σε προσωπικό επίπεδο ήρθαμε αντιμέτωποι με τον εαυτό μας απογυμνωμένο από την κοινωνική του υπόσταση και την κοινωνική ένταξη. Σε μια τέτοια συνθήκη ο άνθρωπος λειτουργεί είτε δημιουργικά είτε υπονομευτικά προς τον εαυτό του. Στον «θαυμαστό καινούργιο κόσμο» της κατάργησης κάθε ιδιωτικότητας και της δραματικής συρρίκνωσης της ελευθερίας των μετακινήσεων, η δημιουργία αποτέλεσε την σανίδα σωτηρίας μας όπως πάντα στις ζωές μας. Τα έργα μας έχουν πολιτική θέση και συνεχίζουν να έχουν, ασκούμε κριτική, μιλάμε προς τα έξω, στην βία της τρέχουσας πολιτικής κρίσης απαντάμε με την τέχνη και προτάσσουμε την δημιουργία και την ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης.
Θεωρείτε πως η Ελλάδα παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους καλλιτέχνες;
Αν θέλουμε οπωσδήποτε να πούμε κάτι θετικό θα λέγαμε ότι μόνο στην ανηφόρα δυναμώνουν τα πόδια σου.
Ποια τα σχέδια σας για το άμεσο μέλλον;
Στο άμεσο μέλλον υπάρχουν εκθέσεις στα σκαριά τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό σε μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις, όπου συμμετέχουμε με την σταθερή μας εκπροσώπηση απο την Gallery Kalfayan. Την άνοιξη συμμετέχουμε στην έκθεση “Λίθινες Διαδρομές” στο Εβραϊκό μουσείο της Ελλάδας που συνδιοργανώνεται με το Επιγραφικό Μουσείο της Αθήνας με ένα γλυπτικό μας έργο με τίτλο The Epitaph, πλασμένο από οργανική ύλη, δεντρολίβανο, που πραγματεύεται τον χαμό των ανώνυμων προσφύγων που χάθηκαν στην περιοχή της Μεσογείου, προσπαθώντας να διαφύγουν από τα δεινά του πολέμου. Επίσης, το ίδιο χρονικό διάστημα στο Πειραματικό Κέντρο Τεχνών του μουσείου MOMus στη Θεσσαλονίκη, στην έκθεση “The Event Of The Thread” θα παρουσιάσουμε το έργο μας The Wheel Of Democracy, ένα χειροποίητο χαλί που υφάνθηκε από Θιβετιανούς πρόσφυγες στο Νεπάλ, και διερευνά την ουσία της Δημοκρατίας στη σύγχρονη εποχή, καθώς και μια ενότητα από σύγχρονες υφαντές Καλημέρες που υφάνθηκαν στην Ήπειρο σε συνεργασία με τη Ριζάρειο Χειροτεχνική σχολή, και πραγματεύονται το θέμα του ανθρωπισμού χωρίς όρους. Τα έργα που θα εκτεθούν στο MOMus αποτελούν ένα μέρος από την τελευταία μας εικαστική δουλειά Επί Τάπητος που παρουσιάστηκε στην ατομική μας έκθεση τον Νοέμβριο-Απρίλιο 2021 στην Kalfayan Gallery.
Στο κομμάτι της δημιουργίας συνεχίζουμε με το μέσο της παραδοσιακής υφαντικής, κινούμενοι όμως περισσότερο σε υβριδικά μονοπάτια διερευνώντας την σύνδεση του αργαλειού με τις πολυμεσικές πρακτικές. Παράλληλα επανεξετάζουμε τις δυνατότητες των οργανικών υλικών και μέσων με πιο χειρωνακτικό τρόπο σε ένα νέο εργαστήριο που στήσαμε ειδικά γι αυτόν τον λόγο στην Θεσσαλονίκη.
Μια ευχή για το μέλλον
Μια πρόταση και όχι μια ευχή, μια δυναμική στάση και όχι μια παθητική θέση, να επιστρέψουμε στην δημιουργία, να δούμε τόσο ως κοινωνία αλλά και ως άτομα ότι η ριζική φαντασία φτιάχνει τον κόσμο κα δομεί γόνιμα τον κόσμο μας.
TAGS
