Τα έργα του φωτογράφου, ηθοποιού και casting director Γιώργου Στριφτάρη, αν μη τι άλλο, τραβούν τα βλέμματα των θεατών. Η φωτογραφική του δραστηριότητα ξεκίνησε με φωτογραφία δρόμου, τοπία και πορτρέτα και τα τελευταία χρόνια επικεντρώνεται στο ανδρικό γυμνό, που άλλοτε ενσωματώνονται στο φυσικό περιβάλλον, άλλοτε στο αστικό περιβάλλον. Στις πρόσφατες δράσεις του, η φωτογραφική περιοδική έκδοση Plastic, που ξεκίνησε εν μέσω πανδημίας με θεματολογία γύρω από το γυμνό, την ομορφιά και τη διαφορετικότητα.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές της εικαστικής σου πρακτικής;
Η αξία της θνητής ζωής, η ανάγκη να βρεθείς με άλλα όντα, να ανταλλάξουμε και να δημιουργήσουμε ιστορίες, τα βλέμματα που συναντιούνται, αυτές οι βουβές αφηγήσεις, σαν τα χαμένα μέλη των αγαλμάτων που όλοι φανταζόμαστε αλλά κανείς δε βλέπει.
Η δύναμη της παύσης.
Μπορεί να σου φανεί παράδοξο, αλλά με απασχολούν επίσης τα σημεία στίξης, οι στιγμές ανάμεσα στις λέξεις· είναι ένας κώδικας που όλοι χρησιμοποιούμε, όταν κάθε θεατής σκέφτεται και ονειρεύεται με τις δικές του λέξεις, στη δική του γλώσσα.
Σέβομαι τις κρυφές στιγμές. Νομίζω ότι σ’ αυτές στηρίζεται η τέχνη.
Άλλο σημαντικό εργαλείο μου είναι η γυμνότητα. Υπάρχουν ακόμη κάποιοι που θεωρούν την γύμνια εύκολη και φτηνή (τόσοι αιώνες γυμνής τέχνης δεν τους έχουν πείσει ακόμη). Θεωρώ ότι το να μείνει κάποιος γυμνός είναι η πιο απλή και γενναιόδωρη πράξη που μπορεί να κάνει, η αποβολή του κτισμένου εαυτού. Είναι μια ζωογόνος επανεκκίνηση.
Από πού αντλείς έμπνευση;
Το καλοκαίρι, περνώντας καταμεσήμερο από το κέντρο της Αθήνας, με την θερμοκρασία να χτυπάει κόκκινο, συνάντησα έναν γυμνό από τη μέση και πάνω, ιδρωμένο, ηλικιωμένο, άστεγο άντρα. Ήταν καθισμένος στο πεζοδρόμιο έξω από ένα μεγάλο κατάστημα καλλυντικών, ανήμπορος, κοίταζε τον κόσμο θολωμένος. Στο απέναντι πεζοδρόμιο λίγο πιο κάτω, στην ίδια συνθήκη, μία επίσης ηλικιωμένη γυναίκα κοιμόταν με ένα ελαφρύ φουστάνι που άφηνε να φαίνονται τα γυμνά της πόδια, από τους αστραγάλους μέχρι ψηλά έως την κιλότα της. Και στα δυο πεζοδρόμια δεν τολμούσε να κυκλοφορήσει κανείς με τόση ζέστη. Ανάμεσά τους, ο δρόμος γεμάτος από αυτοκίνητα πηγμένα. Άνθρωποι που είχαν ξεχυθεί μετά τον εγκλεισμό της καραντίνας, κυκλοφορούσαν με την ασφάλεια του κλιματιστικού και γκρίνιαζαν για την κατάσταση. Δεν είδα κανέναν να τους πηγαίνει ένα μπουκάλι νερό.
Θυμήθηκα μικρός να επισκέπτομαι το κοιμητήριο του χωριού μου, να παρατηρώ τα πρόσωπα, τις ημερομηνίες ζωής των νεκρών και να προσπαθώ να επαναφέρω στη μνήμη μου εικόνες απ’ όσους ήξερα. Μετά από μία προσωπική απώλεια αυτό σταμάτησε.
Θυμάμαι επίσης που μου άρεσε να κυκλοφορώ νύχτα και αργότερα ως ενήλικας να περπατώ στην πόλη και να χαζεύω το κίτρινο φως που έβγαινε απ’ τα παράθυρα μέχρι να κλείσει απότομα. Ακόμα μου αρέσει να περπατώ τη νύχτα.
Σκέφτομαι ότι σ’ αυτήν τη φάση είμαι κάτι μεταξύ αυτού του νεαρού που φαντάζεται ιστορίες ανθρώπων πίσω από φωτεινές πηγές και του ιδρωμένου άστεγου που κοιτάει τον κόσμο να περνάει.
Με τι καταπιάνεσαι αυτή την περίοδο;
Εδώ και τέσσερα χρόνια εργάζομαι πάνω σε ένα έργο, το ASYLUM (άσυλο) με την πρωταρχική έννοια της λέξης. Δυστυχώς σταμάτησε λόγω της κατάστασης και συνεχίστηκε στα μικρά διαλείμματα που μας “παραχώρησαν”. Ελπίζω να το ολοκληρώσω σύντομα.
Η κεντρική ιδέα αφορά την μετατόπιση του ανθρώπου στην αφετηρία του, στον επαναπροσδιορισμό της ή την παρηγοριά που βρίσκει σε αυτή.Αφορά τον αγώνα του να ανακαλύψει τα συστατικά που θα προφυλάξουν την εσωτερική και πνευματική του γαλήνη.
Παράλληλα μέσα στην καραντίνα βρήκα το χρόνο να οργανωθώ και να προχωρήσω στην έκδοση ενός φωτογραφικού περιοδικού-fanzine με το όνομα PLASTIC με την αρχική του πάλι σημασία, από την ελληνική λέξη πλαστικός που σημαίνει εύπλαστος. Ως επίθετο δηλαδή, όχι ουσιαστικό, και υποδηλώνει αυτό που είναι ικανό να αλλάξει τη μορφή του χωρίς να σπάσει. Στόχος μου είναι το κάθε τεύχος να είναι αυτόνομο στην αφήγηση του. Ευτυχώς πήγε πολύ καλά ως τώρα, ταξιδεύει σε όλες τις ηπείρους, μετράει ήδη δύο τεύχη και ετοιμάζομαι για το τρίτο.
Πως έχει επηρεάσει η κατάσταση που ζούμε τη δουλειά σου;
Η στέρηση της ελευθερίας είναι η πραγματική μόλυνση. Αυτό σε συνδυασμό με την απαξίωση για την ικανότητα και την ευθύνη σου να προστατευτείς και να προστατέψεις τους άλλους, με θυμώνει πολύ. Ειδικά εάν αυτός που σε χειρίζεται δεν το τηρεί.
Άκουγα συνεχώς την βλακώδη και επικίνδυνη φράση ότι “όλο αυτό που μας συμβαίνει είναι ευλογία” και αναρωτιόμουν για την διανοητική κατάσταση όσων την ξεστόμιζαν.
Ευτυχώς είχαμε και την τηλεοπτική ψυχαγωγία από παρέες που μας γλεντούσαν, με άλλοθι ότι είχαν υποβληθεί σε έλεγχο (ενώ αν εμείς κάναμε το ίδιο θα χαρακτηριζόμασταν κορωνοπάρτυ) και λίγο ξαλεγράραμε.
Άνθρωποι έχασαν τους δικούς τους χωρίς να τους αποχαιρετίσουν, ηλικιωμένοι έμειναν ασυντρόφευτοι, αυτοκτονίες αποσιωπήθηκαν, κόσμος γεμάτος με ψυχολογικά προβλήματα, άνθρωποι διαιρεμένοι, καταπάτηση των δικαιωμάτων, επαγγελματικές συμβάσεις στα σκουπίδια, αποζημιώσεις που δεν δόθηκαν. Μετά απ’ όλα αυτά, το πώς επηρεάστηκε η δική μου η δουλίτσα μικρή σημασία έχει.
Θεωρείς πως η Ελλάδα παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους καλλιτέχνες;
Θα θεωρήσω την ερώτηση ρητορική.
Βεβαίως δε γνωρίζω να σου πω ποιο ακριβώς είναι το κατάλληλο περιβάλλον. Ο πολιτισμός έτσι κι αλλιώς σε αυτή τη χώρα, είναι έρμαιο μικροπολιτικών φιλοδοξιών όσον αφορά την πολιτεία. Όσο για κάποιους επιφανείς καλλιτέχνες, αυτοί πάντα είχαν τον τρόπο να κάνουν την δουλειά τους, αγκαλιά με τα κατάλληλα πρόσωπα. Οι υπόλοιποι προσπαθούν να περισώσουν την κατσίκα του γείτονα, τη φύση, τα ζώα, τον άνθρωπο, την διαφορετικότητα.
Όμως οφείλω να ομολογήσω πως σε εποχές σκοτεινές σαν την δική μας, οι τέχνες πάντα είχαν τον έδαφος να εξελιχθούν και να ανακουφίσουν. Τις περισσότερες φορές μάλιστα ήταν αυτός ακριβώς ο κύριος λόγος που άνθισαν. Έχει ήδη συμβεί σε αυτή την χώρα στο πρόσφατο παρελθόν της οικονομικής κρίσης. Μένει να αποδειχθεί και τώρα. Οι καλλιτέχνες αυτό το γνωρίζουν, οι δημιουργικοί και επίμονοι τουλάχιστον.
Σχέδια για το μέλλον;
Έχω μια φυσική ανυπακοή ως προς τον σχεδιασμό του μέλλοντος μου όσο υπάρχει το παρόν. Κάνω όνειρα και βυθίζομαι σ’ αυτά, κοιτάζοντας το ταβάνι.
Και μια ευχή!
Το να συντονιστεί ένα πλάσμα με το περιβάλλον του είναι ένα κοπιαστικό κι εξαντλητικό έργο. Η σταδιακή κατασκευή του βίου μας, είναι η ίδια μας η αυτοπροσωπογραφία.