Ξεκίνησε από την τρισδιάστατη ζωγραφική για να προχωρήσει στη συναρμολόγηση παράταιρων μεταξύ τους μικροσκοπικών καθημερινών αντικειμένων,και πρόσφατα στράφηκε στην κεραμική. Ο εικαστικός Δημήτρης Αμελαδιώτης προ(σ)καλεί το θεατή να πλησιάσει το έργο του, να το παρατηρήσει αναλυτικά και να κινηθεί γύρω του. Οι assemblage δημιουργίες του, αν και μοιάζουν αφηρημένες, είναι αποτέλεσμα αναλυτικής σκέψης πάνω σε αντιθετικά δίπολα εννοιών όπως της συγγένειας και ετερογένειας, της σύνθεσης και της αποσύνθεσης, της δημιουργία και της καταστροφής.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές της εικαστικής σου πρακτικής;
Η βασικότερή μου αρχή, και ευχή θα έλεγα επίσης, είναι να μπορέσω να καταφέρω να αφοσιωθώ, να βιώσω και να ταυτιστώ στο έπακρον με το έργο μου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υλοποίησης και πραγμάτωσής του σε βάθος χρόνου. Να πετύχω εν τέλει την πλήρη συναίσθηση κατά την ολοκλήρωση του έργου μου στην κατάλληλη στιγμή. Δεν αρκούμαι απλά να επιλύσω εύστοχα τα τεχνικά προβλήματα ή να απαντήσω τεκμηριωμένα στα εννοιολογικά ζητήματα του έργου. Θέλω να νιώθω ότι έχω υπάρξει απόλυτα ειλικρινής με το έργο και, κατ᾽ επέκταση, με τον εαυτό μου και με τους άλλους όταν παρουσιάζω και επικοινωνώ την δουλειά μου. Η ειλικρίνεια και η αυθεντικότητα του καλλιτέχνη εμπλουτίζουν και δυναμώνουν την αλήθεια και την ουσία του έργου του. Το ιδανικό για μένα είναι όταν αυτή η ταύτιση της ειλικρίνειας του καλλιτέχνη με την αλήθεια του έργου του συμβαίνει εν αγνοία του, και ο ίδιος το συνειδητοποιεί αυτό σε χρόνο μεταγενέστερο της περάτωσης του έργου του.
Μια άλλη σημαντική αρχή της δουλειάς είναι το πλήρωμα του χρόνου, όπου δεν μπορείς να τον ορίσεις πριν αλλά ενδεχομένως να τον διαισθάνεσαι προκειμένου να ολοκληρώσεις σιγά σιγά το έργο. Τέλος, καθοριστικός παράγοντας της εικαστικής μου πρακτικής είναι η πλήρης συμμετοχή των αισθήσεών μου στους τρόπους υλοποίησης του έργου. Θέλω να απολαμβάνω το κάθε βήμα της διαδικασίας της πραγματοποίησης του έργου μου. Θέλω να νιώθω ευτυχής κατά την ολοκλήρωσή του.
Από πού αντλείς έμπνευση;
Από τα πάντα στην καθημερινότητά μας, που συνήθως είναι μονότονη και σε ελάχιστες στιγμές συναρπαστική, από τις εμπειρίες μας, τις δυσκολίες και τις επιτυχίες μας. Εμπιστεύομαι πολύ την ροή των πραγμάτων καθώς έρχονται απροσδόκητα από μόνα τους στη ζωή, και θεωρώ πως αυτή η πίστη ουσιαστικά συμβάλλει στην πηγαία ανάπτυξη της διαίσθησής να προλαβαίνουμε και να είμαστε ευέλικτοι σε ό,τι απρόβλεπτο και να δρούμε αναλόγως των συνθηκών αφήνοντας τον ίδιο τον χρόνο να κρίνει τις πράξεις μας και τις σκέψεις μας. Όλα αυτά και άλλα πολλά, ουσιαστικές και περιττές καταστάσεις που ζήσαμε και ζούμε, με ωθούν ασυναίσθητα να ξεκινήσω ένα καινούριο έργο κάθε φορά, και μέσω αυτού να ταξιδέψω σε ένα άλλο σύμπαν, και όπου με βγάλει.
Επί της ουσίας, ποτέ δεν μπορώ να ορίσω συγκεκριμένα την αφετηρία, τα αίτια και την έκβαση του έργου μου εκ των προτέρων. Μονάχα εκ των υστέρων αποδίδω νόημα και κρίνω τις συντελεσμένες καταστάσεις και ενέργειες.
Κατά κύριο λόγο επικεντρώνομαι στην σταδιακή διαδικασία υλοποίησης του έργου ξεχνώντας πια το πρωταρχικό ερέθισμα ενεργοποίησης της ανάγκης μου και της επιθυμίας μου να φτιάξω κάτι. Αφήνομαι στις εκφάνσεις των αισθήσεών μου. Πράττω και αναλόγως εξελίσσομαι και ελίσσομαι.
Με τι καταπιάνεσαι αυτή την περίοδο;
Τελευταία καταπιάνομαι πολύ με την τέχνη της κεραμικής σαν μια φυσική εξέλιξη των πειραματισμών μου επί των συμβάντων και των ατυχημάτων της ύλης ως συνέπειες ατέρμονων, στερεοτυπικών και επίμονων πράξεων, οι οποίες αναπτύσσονται ατελώς διά της αφής αναβάλλοντας την ολοκλήρωσή τους σε αβέβαιο χρόνο. Αυτό συμβαίνει από τις συνεχιζόμενες στρώσεις παχύρευστου χρώματος (λάδι, ακρυλικό) σε μορφή πάστας επί ακατέργαστου καμβά ζωγραφικής πιο παλιά ως τις μετέπειτα συσσωρεύσεις ετερόκλητων έτοιμων αντικειμένων σε ετοιμόρροπες θέσεις και εύθραυστες ισορροπίες μεταξύ τους, αλλά και την ακατάπαυστη συνεχή πλέξη κόμπων και δεσμών με σχοινιά, νήματα, κουβάρια, που με ωθούν σε μία εγκαταστασιακή διαχείριση της υλικότητας μέσα στο χώρο από την συγκέντρωσή της σε ένα συμπαγή πυρήνα σωρού πραγμάτων.
H κεραμική με βοηθά να ενσαρκώσω αρχετυπικά και συμπυκνωμένα μέσω της χρήσεως ενός μόνο υλικού την έννοια της οργανικής διαδικασίας χρήση της ύλης χωρίς να προβλέπεται η εξέλιξη και η τελική μορφή του έργου. Τόσο σε επίπεδο αισθητικό όσο και σε νοητό τα κεραμικά μου εξομαλύνουν και αμβλύνουν τις αντιθέσεις της υλικότητας ως αυτές υπάρχουν στις assemblage ανα-κατασκευές μου, και επισημαίνουν εν τέλει την κύρια σημασία της ατέρμονης χειρονομίας ανεξαρτήτως επί της όποιας ύλης.
Εκτός από την κεραμική, τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιούμαι και στο χώρο της performance. Γενικά, οι δράσεις μου περιλαμβάνουν συνεχείς αυτοσχεδιασμούς της φωνής μου, που συνοδεύονται ταυτόχρονα από επί τόπου εμψυχώσεις ποικίλων πραγμάτων με τους ήχους που παράγουν αναπόφευκτα. Αισθάνομαι τις performance ως βιωματική και νοητή επέκταση της διαδικασίας παραγωγής του γλυπτικού αντικειμένου με τις επιδράσεις τόσο του ίδιου του έργου όσο και των χειρονομιών μου στον ευρύτερο χώρο δράσης μου.
Πως έχει επηρεάσει η κατάσταση της πανδημίας τη δουλειά σου;
Ως προς το θέμα της πανδημίας σε συνδυασμό με τον πολύμηνο εγκλεισμό μας θα σταθώ στην εντύπωση που μου έκανε η τάση προώθησης και επιβολής μιας αυτοματοποιημένης και ψηφιακής εξ αποστάσεως κοινωνίας που δαπανά τον χρόνο της μπροστά σε οθόνες παρακάμπτοντας τις αισθήσεις μας ως πρωταρχική πηγή εμπειρίας και γνώσης.
Η συνειδητοποίηση αυτής της κατάσταση υπό το φόβο του νόμου και του ιού με βοήθησε να σκεφτώ για το ερώτημα μιας πολιτικής διάστασης του εικαστικού μου έργου εφόσον επιμένω σε μία θέση η οποία προβλέπει τη χειρωνακτική, απτική και πλαστική διαχείριση της ύλης με την ευχή να συνδράμουν συγχρόνως όλες οι αισθήσεις μου στην πληρότητα του έργου. Το λέω έχοντας υπόψιν πως οι αισθήσεις ενοχοποιήθηκαν, όσον αφορά στην μετάδοση του ιού, στις μέρες μας, και θεωρήθηκε πιο ασφαλές η κοινωνία να αναπτύξει ψηφιακά μέσα επικοινωνίας και εργασίας αποφεύγοντας τη διά ζώσης επαφή και την ψηλάφηση της ύλης. Αυτή η κατάληξη βάζει σε πρόβλημα βασικές αξίες του Διαφωτισμού και του Εμπειρισμού όπως ότι οι αισθήσεις μας και η απευθείας παρατήρηση της φύσης και του κόσμου συμβάλλουν στην εμπειρία μας, την πλήρη γνώση μας και την ευτυχία μας. Έτσι κι αλλιώς στο διάστημα του εγκλεισμού συνέχισα σε μία αισθητηριακή διεκπεραίωση του έργου με την αυτοπεποίθηση πια πως έχει ένα νόημα η εμμονή σε αισθητηριακές επιδράσεις μέσα σε μία πολιτικοκοινωνική συγκυρία του παραλόγου που βιώσαμε μην έχοντας στην ουσία υπόψιν μας τις πραγματικές, ιατρικές και λογικές διαστάσεις του προβλήματος του ιού. Στιγματίστηκαν οι αισθήσεις μας και η αναπόφευκτη φθορά του σώματος, επιφορτίστηκε συναισθηματικά, πολιτικά, νομικά και άστοχα η κατάσταση.
Οι αισθήσεις μου, και ειδικά η αφή, αποτελούν τους κύριους αγωγούς της πραγμάτωσης του έργου μου. Στην καλλιτεχνική μου πράξη δεν μου αφορούν μόνο εικαστικά ζητήματα, αλλά με απασχολούν και οι απτικές ποιότητες του έργου. Δεν θεωρώ πως οι διαδικτυακές εκθέσεις και το ψηφιακό εμπόριο τέχνης βοηθούν αποτελεσματικά την παρουσίαση της εικαστικής μου δουλειάς. Επιβάλλεται η δια ζώσης έκθεση του έργου μου στο κοινό προς μία πληρέστερη κατανόηση των αισθητικών και εννοιολογικών μερών τόσο των γλυπτών μου όσο και των live performances μου.
Θεωρείς πως η Ελλάδα παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους καλλιτέχνες;
Όχι, η χώρα μας δεν παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους εικαστικούς. Δεν υπάρχει καμία στήριξη από την πολιτεία στους καλλιτέχνες. Οι υψηλοί φόροι στο εμπόριο τέχνης, η περιορισμένη ζήτηση αγοράς έργων, οι μηδαμινές πιθανότητες πληρωμής σε συνδυασμό τις ελάχιστες ευκαιρίες επιδότησης των εικαστικών, ώστε να εξοπλίσουν τα εργαστήριά τους, τους αναγκάζει να μην κάνουν έναρξη επαγγέλματος, και αν κατά καιρούς πληρώνονται, αμείβονται ως ιδιώτες με τίτλους κτήσης. Οδηγούνται οι εικαστικοί σε άτυπη, περιστασιακή και ερασιτεχνική εργασία ως «χομπίστες», αν κι έχουν σπουδάσει το αντικείμενό τους.
Η κατάσταση αυτή των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα χειροτερεύει ακόμη πιο πολύ από παράγοντες όπως ο ανεπαρκής χρόνος διδασκαλίας των καλλιτεχνικών μαθημάτων στην εκπαίδευση, οι μεμονωμένες περιπτώσεις λογοκρισίας σύγχρονων έργων τέχνης σε μεγάλες διοργανώσεις, οι δραματικές περικοπές δαπανών που υπήρξαν στον χώρο του πολιτισμού κατά την οικονομική κρίση και η αναστολή των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα με την έλευση της πανδημίας.
Δημιουργείται, λοιπόν, μία στενάχωρη και ανέλπιστη κατάσταση για τη δυνατότητα ουσιαστικής ανάπτυξης και έκφρασης της σύγχρονης τέχνης μαζί με την οικονομική δυσπραγία του καλλιτέχνη, που αναγκάζεται να ασκεί ταυτόχρονα ένα άλλο βιοποριστικό επάγγελμα για να ζήσει. Ό,τι συμβαίνει καλλιτεχνικά εδώ προέρχεται καθαρά και μόνο από την καλή διάθεση λίγων ανθρώπων. Αυτή η αποκλειστικά ανιδιοτελής μας θέληση ως κίνητρο δραστηριοποίησης δεν συμβάλει καθοριστικά στην συγκρότηση στερεών επαγγελματικών δομών στο πεδίο των τεχνών.
Εάν υπήρχε ένα σωστό σχέδιο του κράτους για την ανάπτυξη της σύγχρονης τέχνης σε όλη την επικράτεια της χώρας, θα έφερνε πιο πολλούς χώρους πολιτισμού και θέσεις εργασίας, αποδοτικότερες χορηγίες και οικονομική εξασφάλιση των καλλιτεχνών, ώθηση της σφαιρικής και κριτικής γνώσης στα σχολεία, εύρος πνευματικών αναζητήσεων, συγκρότηση μεγάλων φεστιβάλ. Και αυτό θα αποτελούσε μία ευκαιρία διαμόρφωσης νέας στρατηγικής για τον τουρισμό που δεν περιορίζεται μόνο στην προώθηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, αλλά και προβάλει ταυτόχρονα τον παλμό ενός ζωντανού, τρέχοντος σύγχρονου πολιτισμού που δεν φοβάται να έρθει σε επαφή με διεθνή κέντρα.
Σχέδια για το μέλλον;
Για να είμαι ειλικρινής, αυτή τη στιγμή δεν θα ήθελα να έχω καθόλου σχέδια για κανένα μέλλον. Θέλω και χρειάζομαι ξεκούραση. Τώρα, πόσο αυτό είναι εφικτό εν μέσω υποχρεώσεων, εκκρεμοτήτων και μάταιων φιλοδοξιών, είναι μία άλλη ιστορία. Ας ελπίσω πως θα κλέψω μικρούς χρόνους για χαλάρωση και ηρεμία. Η αλήθεια είναι ότι σχέδια οργανωμένα δεν κάνω και απλά χαίρομαι όταν μου κάνουν προτάσεις από το πουθενά. Ελάχιστες φορές έχω αναλάβει πρωτοβουλίες. Πάντα έχω ανασφάλειες για το μέλλον και πάντα προσπαθώ να τις διαχειριστώ. Και ενώ δεν κάνω σχέδια, έχω όνειρα που τα κρατάω μέσα μου. Αν είναι κάτι να συμβεί, θα συμβεί! Πιστεύω πως καλύτερα είναι να απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή χωρίς να περιμένουμε κάτι.
Και μια ευχή
Καλά να είμαστε σε πρώτη φάση και όλα τα άλλα έρχονται από μόνα τους. Κι επειδή το να είμαστε καλά δεν είναι πάντα εφικτό, ας έχουμε τουλάχιστον τη δύναμη και τη ψυχραιμία να αντιμετωπίσουμε και να αντέξουμε την όποια δυσκολία.
TAGS
