Photo: Sara Deidda Μια διαρκής συνδιαλλαγή με το χρώμα χαρακτηρίζει τη ζωγραφική του εικαστικού Δαυίδ Μπενφοράδο.
Τα αλλεπάλληλα στρώματα του χρώματος στα έργα του παίζουν με το φως, το οποίο παίζει εξέχοντα ρόλο στην ανάγνωση των καμβάδων του. Με τη βοήθεια του φωτός, αποκαλύπτονται οι σχέσεις ανάμεσα στα διάφορα χρωματικά επίπεδα, οι πινελιές, οι χειρονομίες του καλλιτέχνη πάνω στον καμβά, και το έργο γίνεται ένα πολυεπίπεδο πεδίο αναγνώσεων. Τα έργα του διαθέτουν έναν ξεχωριστό ρυθμό, που παραπέμπει σε μουσικές συνθέσεις, και παρασύρουν τον θεατή σε μια μοναδική εικαστική και πνευματική εμπειρία.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές της εικαστικής σου πρακτικής;
H δημιουργική ρουτίνα του εργαστηρίου μέσω της καθημερινής ενασχόλησης. Να καταπιάνομαι με τα υλικά, να υλοποιώ συνταγές για βάσεις, μείγματα για ποικίλους τρόπους που αναδεικνύουν το χρώμα, η μελέτη των μακαμιών τροπικής μουσικής, η ανάγνωση αλλά και το να βιώνω στιγμές απραξίας, ακινησίας που οδηγούν σε κάποια μορφή διαύγειας και συγκέντρωσης.
Από πού αντλείς έμπνευση;
Από τη φύση, τα ανθρώπινα επιτεύγματα, την ιστορία της τέχνης, τη σύγχρονη εικαστική ματιά, τη μουσική, τη λογοτεχνία καθώς και από τις παγωμένες φευγαλέες στιγμές της καθημερινότητας.
Με τι καταπιάνεσαι αυτή την περίοδο;
Με αφορμή την τρέχουσα έκθεσή μου, που περιέχει έργα τα οποία ολοκλήρωσα τα τελευταία 4 χρόνια, βρίσκομαι σε περίοδο προετοιμασίας για την επόμενη ενότητα. Αφενός θα συνεχίσω τα αφαιρετικά έργα αλλά ταυτόχρονα προετοιμάζω το έδαφος για να δουλέψω με ελαφρότερες ύλες.
Photo: Μανώλης Τσάφος
Μετά το πέρασμα της πανδημίας, τι έμεινε; Πώς επηρέασε αυτή η κρίση τη δουλειά σου;
Σε δημιουργικό επίπεδο, η περίοδος της πανδημίας ήταν γόνιμη, καθώς δεν υπήρξε καμία πίεση χρόνου, ώστε να ολοκληρωθούν μια σειρά έργων. Κάποια από αυτά μπορείτε να δείτε στη τρέχουσα έκθεση «Κατακλυσμοί», σε επιμέλεια της Ελένης Βαροπούλου στη Γκαλερί Kourd. Στο πρώτο lockdown μπήκα κατευθείαν στο εργαστήριο και συνέχισα να ζωγραφίζω απτόητος, κάτι το οποίο μου βγήκε σε καλό. Στα δεύτερα περιοριστικά μέτρα του 2020 πάγωσα για μία βδομάδα περίπου. Είχαμε μόλις εγκατασταθεί στην Αθήνα μετά από 7 χρόνια στο Βερολίνο. Η κάθετη εφαρμογή περιοριστικών μέτρων μου κακοφάνηκε. Ευτυχώς μετά από μια βδομάδα μουδιάσματος σηκώθηκα και συνέχισα να δουλεύω. Είχα μόλις στήσει το καινούριο μου εργαστήριο στην Αθήνα. Εν τέλει η πανδημία επέβαλλε με δικό της τρόπο τον χρόνο ως μέρος της δημιουργικής διαδικασίας. Αν θες, μπορούμε να πούμε ότι υπήρξε η άνεση του πειραματισμού και συνάμα η απαραίτητη απόσταση από το εκάστοτε έργο. Εν γένει, πιστεύω ότι ωφέλησε την ποιότητα της καλλιτεχνικής δημιουργίας καθώς είχαμε μπει σε ένα σπιράλ συνεχόμενων φουάρ, μπιενάλε, νέων αγορών, επιμελητών τζετ σετ και μια φρενήρη παραγωγή που θύμιζε την εποχή 2002-2007, πριν την παγκόσμια κατάρρευση των χρηματιστήριων με το σκάνδαλο της Lehman Brothers το 2008. Φυσικά, όλοι υποφέραμε τον οικονομικό αντίκτυπο, ο καθένας με τον τρόπο του. Πλέον οι αγορές παντός τύπου είναι παγκόσμια συνδεδεμένες. οπότε μια τροχοπέδη τέτοιου μεγέθους επηρεάζει άμεσα εκατομμύρια ανθρώπους, όπως και με την τρέχουσα τραγική κατάσταση στην Ουκρανία.
Ποια η στάση σου ως εικαστικός στην τρέχουσα διεθνή πραγματικότητα;
Καμία απολύτως. Πιστεύω στη δύναμη της ζωγραφικής και με ενδιαφέρει η εξέλιξη της στις μέρες μας. Δεν νιώθω ότι είμαι ταγμένος σε κάποιο κίνημα, δεν γνωρίζω αν υπάρχουν κινήματα στη παρούσα φάση, κολεκτίβες ναι, κινήματα μάλλον όχι. Τείνουμε να αναφερόμαστε περισσότερο σε τάσεις που συχνά έχουν να κάνουν με τις αγοραστικές προτιμήσεις, την παγκόσμια αγορά τέχνης και με τον τρόπο που αυτή προβάλλεται μέσω μουσείων, συλλογών και ούτω καθεξής… Παρακολουθώ εν μέρει κάποιους καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες, αλλά συνήθως όταν πρόκειται να δουλέψω αποφεύγω να κοιτάω δουλειές συναδέλφων.
Θεωρείς πως η Ελλάδα παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους καλλιτέχνες;
Όχι σε καμία περίπτωση! Αυτό χρήζει αλλαγής από τη βάση του, δηλαδή από το άκαμπτο εκπαιδευτικό σύστημα στα σχολεία. Πρέπει να καλλιεργηθεί ο διάλογος των παιδιών με τα μουσεία και τα ιδρύματα. Η κοινωνία πρέπει να είναι δεκτική στις κριτικές και να μην φοβάται να αντικρύσει κατάματα την ιστορία της, και ας έχει άβολες πτυχές. Εξυπακούεται ότι πρέπει να διαχωριστούν τα υπουργεία. Δηλαδή είναι τραγελαφικό εν έτει 2022 να υφίσταται Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων στην ίδια πρόταση… Από πού και ως πού; Συνεχίζω: Η καλλιτεχνική δημιουργία χρήζει θεσμικής και οικονομικής στήριξης για να ανθίσει. Οι καλλιτέχνες είναι αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας και μου φαίνεται ότι μερικές φορές αντιμετωπίζονται σαν ζογκλέρ που πρέπει να βγάζουν λαγούς από το καπέλο τους για να επιβιώσουν. Παρ’ όλα αυτά η ελληνική πραγματικότητα σίγουρα παρέχει πλουσιοπάροχα έντονες αντιθέσεις στην καθημερινότητα, σκηνές απείρου κάλλους και μια άναρχη φύση και δόμηση, απ’ την οποία αντλώ ενέργεια και έμπνευση, και πιστεύω ότι αυτή η έλλειψη κανονικότητας μπορεί απλόχερα να προσφέρει υλικό για περισυλλογή και δημιουργία στους καλλιτέχνες.
Photo: Μανώλης Τσάφος
Σίγουρα πάντως η δημιουργική παραγωγή του τόπου μας με ενίσχυση και υποστήριξη στους καλλιτέχνες θα επωφεληθεί άμεσα. Για παράδειγμα, θεσπίζοντας χαμηλότερα ενοίκια για τα εργαστήρια, καθώς και μειώνοντας το συντελεστή φορολογίας θα βοηθούσε ώστε να μπορέσουν οι καλλιτέχνες, σε όλους τους τομείς, να εργαστούν με ευνοϊκότερες συνθήκες. Στα θετικά: Η σημερινή κατάσταση είναι πολύ καλύτερη από όταν μεγαλώναμε εμείς, και από θεσμικής άποψης (μουσεία, ιδρύματα, γκαλερί), αλλά και από καλλιτεχνικής, καθώς πλέον οι φοιτητές και οι νεότεροι μπορούν να έχουν άμεση και εύκολη πρόσβαση στη θέαση μουσείων, συλλογών κ.ο.κ.
Ποια τα σχέδια σου για το άμεσο μέλλον;
Προετοιμάζω δύο καινούριες ενότητες έργων, η μία εκ των οποίων αφορά μεγάλων διαστάσεων πίνακες δουλεμένους με χρωστικές και λάδι. Η επόμενη θα είναι μια σπουδή σε χαρτί με ελαφρές ύλες που ευελπιστώ να δώσει σάρκα και οστά σε μια νέα κατεύθυνση της δουλειάς μου, ρεαλιστικά σε 2-3 χρόνια από σήμερα.
Μια ευχή για το μέλλον
Θα παραθέσω ένα αγαπημένο απόφθεγμα του Aravind Adiga «Αφήστε τους ανθρώπους να ζήσουν σαν άνθρωποι και τα ζώα σαν ζώα, αυτή είναι όλη μου η φιλοσοφία σε μια πρόταση».
“Let animals live like animals; let humans live like humans. That’s my whole philosophy in as sentence.” ― Aravind Adiga, The White Tiger
TAGS
