Τελευταία ημέρα του Ιουλίου και την αφιερώνουμε στο Λονδίνο. Εδώ η ιδιότυπη έκθεση «Allienarium 5» στη Serpentine Gallery μάς φέρνει αντιμέτωπους με φανταστικά σενάρια εξωγήινης παρέμβασης, σε μια καλλιτεχνική παραγωγή της Dominique Gonzalez-Foerster, όπου συνυπάρχουν ο αισθησιασμός και η τρυφερότητα.
Σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο που συντελεί στη δημιουργία μιας νέας οπτικής γλώσσας, το «Alienarium 5» ενθαρρύνει τον θεατή να φανταστεί πιθανές συναντήσεις με εξωγήινους. Η φωτεινή επιγραφή νέον μάς υποδέχεται στην είσοδο της έκθεσης και θέτει το ερώτημα «What if aliens were in love with us?».
Σε αντίθεση με τον Πόλεμο των κόσμων του H.G. Wells, η έκθεση προσφέρει μια διαφορετική, αισιόδοξη εκδοχή, όπου άνθρωποι, μη άνθρωποι και εξωγήινοι βρίσκουν κοινό έδαφος και συνυπάρχουν.
Στο επίκεντρο της έκθεσης, κάτω από την κεντρική ροτόντα, συναντούμε ένα κολοσσιαίο κολάζ 360 μοιρών με τίτλο Metapanorama, που μας μεταφέρει κάπου στο Διάστημα, κοιτάζοντας τη Γη, περιτριγυρισμένοι από 195 εικόνες καλλιτεχνών, συγγραφέων, παραγωγών ταινιών, επιστημόνων, εξωγήινων μορφών ζωής, αστρολογικών φαινομένων, διαστημόπλοιων και έργων τέχνης. Ανάμεσά τους ο David Bowie, η Tilda Swinton, ο Andrei Tarkowski, ο E.T., η Yayoi Kusama, η Georgia O’Keeffe, τα Teletubbies, η πριγκίπισσα Diana, ο πλανήτης Άρης, ένα γλυπτό του Henry Moore, κοράλλια, εγκεφαλικά κύματα, UFO. Συνιστούν ένα συνειρμικό mélange της sci-fi κουλτούρας και του κόσμου της τέχνης, του κινηματογράφου και της λογοτεχνίας, που ολοκληρώνεται με την εγκατάσταση από μαξιλάρια με τη μορφή εξωφύλλων βιβλίων πάνω στο χαλί με μοτίβο τον πλανήτη Ουρανό.

Dominique Gonzalez-Foerster, Metapanorama, 2022, Λεπτομέρεια © Serpentine και ο καλλιτέχνης
Εύστοχα και αβίαστα, η έκθεση ενεργοποιεί τις αισθήσεις μας. Το ηχητικό έργο του Julien Perez κυμαίνεται ανάμεσα σε απαλές φωνές που βουίζουν σε ένα είδος παραγλώσσας με αναγνωρίσιμες δομές προτάσεων, έναν καταρράκτη ηλεκτρονικής μουσικής και διακοπτόμενες ραδιοφωνικές αναφορές. Μέσα από μικρά ματάκια στον τοίχο, μπορούμε να κρυφοκοιτάξουμε το πίσω μέρος ενός τεράστιου κεφαλιού, με καστανόξανθες τρέσες να πέφτουν στο έδαφος. Μυρίζουμε το άρωμα στην είσοδο των δωματίων, ενώ στο έξω μέρος του κτιρίου, κοντά στα παράθυρα, ανακαλύπτουμε ολογραφικά εξωγήινα όντα και ένα βιομορφικό γλυπτό πιο πέρα. Η εμπειρία εικονικής πραγματικότητας, αν και λιγότερο αποτελεσματική, μας μεταφέρει στο γεμάτο αστέρια σύμπαν, για να γίνουμε μία από τις πέντε εξωγήινες μορφές ζωής, ενώ μια αίσθηση μελαγχολίας γίνεται αισθητή καθώς οι εξωγήινοι αρχίζουν να φεύγουν και να χάνονται στο σκοτάδι.
Μέσα από ένα πρίσμα διαφορετικότητας και έχοντας ως αφετηρία τον ιστορικό ρόλο της Serpentine ως tea house και χώρος συναντήσεων, η Gonzalez-Foerster αγκαλιάζει νέες συνθήκες ύπαρξης και προτρέπει τους θεατές να φανταστούν έναν άλλον κόσμο. Το κυκλικό μοτίβο, από τη διαμόρφωση του χώρου της γκαλερί έως το χαλί που καλύπτει ολόκληρο το πάτωμα της έκθεσης, και το La chambre humaine (bed) φέρνουν στον νου έννοιες της κοινότητας και της συλλογικότητας. Η καλλιτέχνιδα μάς καλεί να αναρωτηθούμε πώς μπορεί να μοιάζει το μέλλον μας και προσφέρει μια υπαρξιακή απόκριση πέρα από τα πλαίσια του ανθρωποκεντρισμού.
Dominique Gonzalez-Foerster «Allienarium 5», Serpentine Gallery. Έως 9 Σεπτεμβρίου
Η κριτική δημοσιεύθηκε στο τεύχος 7 του The Art Newspaper Greece (Ιούνιος – Ιούλιος 2022)
,