Femme4Femme4ever: (c) Rory Midhani Δύο πολιτιστικά ιδρύματα στο Λονδίνο και μια έκθεση στην Αθήνα επικεντρώνονται στην ιστορία, τη δράση και την δημιουργικότητα των queer κοινοτήτων
Με φόντο την 50η επέτειο από το πρώτο Gay Pride στο Ηνωμένο Βασίλειο, δύο πολιτιστικά ιδρύματα με επίκεντρο την LGBTQ+ κοινότητα, τα πρώτα τους είδους τους στη Βρετανία, ανοίγουν τις πόρτες τους αυτή την άνοιξη. Ήδη στις 5 Μαΐου άνοιξε το Queer Britain, που ιδρύθηκε από τον ομώνυμο μη κερδοσκοπικό οργανισμό, και διαφημίζεται ως «το πρώτο εθνικό LGBTQ+ μουσείο στο Ηνωμένο Βασίλειο». Καταλαμβάνει το ισόγειο ενός κτιρίου στο King’s Cross, κτίριο το οποίο ανήκει στο μη κερδοσκοπικό οργανισμό Art Fund και παραχωρήθηκε από αυτόν για δύο έτη με σκοπό την υλοποίηση ενός προγράμματος εκθέσεων. Η είσοδος στον χώρο, όπου παλαιότερα στεγαζόταν το House of Illustration, είναι δωρεάν και περιλαμβάνει τέσσερις εκθεσιακούς χώρους, αίθουσα εκπαίδευσης και χώρους εργαστηρίων, ένα κατάστημα και γραφεία. Στόχος είναι να μεταφερθεί το μουσείο σε πιο μόνιμη στέγη μετά τη λήξη της διετίας.
Η εναρκτήρια έκθεση, Welcome to Queer Britain, παρουσιάζει έργα και τεχνουργήματα από την αναπτυσσόμενη συλλογή του μουσείου, στην οποία περιλαμβάνονται φωτογραφίες της Allie Crewe και του Robert Taylor, όπως και πορτρέτα της Sadie Lee και του Paul Hartfleet, νικητών του πρώτου διαγωνισμού Madame F Award για τη queer δημιουργικότητα που οργάνωσε το Queer Britain. Ο επιμελητής της έκθεσης, Matthew Storey, ο οποίος σήμερα εργάζεται ως επιμελητής στο Historic Royal Palaces, ελπίζει πως οι εκθέσεις «θα αντανακλούν την ποικιλομορφία του παρελθόντος και του παρόντος της LGBTQ+ κοινότητας, με το βλέμμα στραμμένο προς το μέλλον αυτού του νέου σημαντικού μουσείου».
Michaela Yearwood-Dan, 2022.
Παραχώρηση της καλλιτέχνιδος και Tiwani Contemporary. Φωτογραφία: Deniz Guzel
Στις 9 Ιουνίου το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα Queercircle θα ανοίξει έναν μόνιμο εκθεσιακό χώρο αφιερωμένο στην queer δημιουργία στο νέο Design District στο Greenwich. Η διάρθρωση του οργανισμού είναι «λιγότερο παραδοσιακή» από αυτή ενός μουσείου, σύμφωνα με τον ιδρυτή Ashley Joiner, ο οποίος αντίθετα τον περιγράφει ως «τον πρώτο LGBTQ καλλιτεχνικό χώρο στο Ηνωμένο Βασίλειο». Το Queercircle θα περιλαμβάνει μια κεντρική γκαλερί, μια βιβλιοθήκη και χώρους αφιερωμένους σε projects.
Η καλλιτέχνιδα Michaela Yearwood-Dan που εδρεύει στο Λονδίνο, δημιουργεί νέα έργα για τα εγκαίνια της ατομικής της έκθεσης, Let Me Hold You, με ανάγλυφα, κεραμικά και ένα ζωγραφισμένο περιβάλλον που θα καλωσορίζει τους επισκέπτες. Η αρχειακή έκθεση, The Queens’ Jubilee, που θα τρέχει παράλληλα στη βιβλιοθήκη, εξερευνά «πως το drag εξελίχθηκε από performance σε τρόπο ζωής», αναφέρει ο Joiner, ο οποίος επιμελήθηκε την έκθεση σε συνεργασία με τον 82 ετών ακτιβιστή για τα δικαιώματα των γκέι και συγγραφέα Stuart Feather. Η έκθεση καταγράφει την ιστορία του Gay Liberation Front (GLF) τη δεκαετία του ’70 μέσω τεκμηριωτικών φωτογραφιών, αποσπασμάτων από τον τύπο και άρθρων της εφημερίδας του κινήματος Come Together.
Το Queercircle συνέλεξε 40,000 λίρες μέσω καμπάνιας συμμετοχικής χρηματοδότησης (crowdfunding) το προηγούμενο έτος για να συνδράμει τον ετήσιο προϋπολογισμό των 500,000 λιρών. Το υπόλοιπο ποσό προήλθε από καταπιστεύματα, ιδρύματα και τον δημόσιο τομέα, μεταξύ άλλων από το Greater London Authority και το Arts Council England. Το ίδρυμα, επίσης, σχεδιάζει να έχει έσοδα από τη ενοικίαση των στούντιο και την πώληση συλλεκτικών σχεδίων σε συνεργασία με queer καλλιτέχνες. Ακόμα ένα μελλοντικό σχέδιο είναι η υλοποίηση ενός προγράμματος φιλοξενίας καλλιτεχνών.
Η πενταετής στρατηγική του Queercircle προβλέπει εβδομαδιαία καλλιτεχνικά εργαστήρια τέχνης, design και δημιουργικών κινηματικών δραστηριοτήτων για την αντιμετώπιση θεμάτων ψυχικής υγείας, όπως η απομόνωση, που είναι διαδεδομένα μεταξύ της queer κοινότητας. Ο Joiner αναφέρει πως η πρωτοβουλία θα καταλήξει σε μια αναφορά -πρώτη του είδους της
Η ελληνική queer πραγματικότητα
Στην Αθήνα τώρα, βλέπουμε πρωτοβουλίες και χώρους που αναπτύσσουν σιγά, σιγά συνεργασίες με τη διαρκώς αναπτυσσόμενη queer καλλιτεχνική σκηνή. Η γκαλερί Άτοπος έχει φιλοξενίσει εκθέσεις και δράσεις που εστιάζουν στην queer δημιουργία και έρευνα, όπως επίσης και ο χώρος τέχνης του Communitism, PS. Τα παραδείγματα όμως είναι ακόμα περιορισμένα στην Ελλάδα. Η σημασία της ανάδειξης της queer καλλιτεχνικής δημιουργίας είναι ιδιαίτερα κομβική για την ενίσχυση της ορατότητας και της συμπερίληψης, και δυστυχώς ακόμα πολύ επίκαιρη γεγονός που υπογράμμισε και η ολοκλήρωση της δίκης για την δολοφονία του ακτιβιστή Ζακ Κωστόπουλου.
Στοχεύοντας στην ενίσχυση της διαφορετικότητας και συμπεριληπτικότητας, στις 12 Μαίου ξεκινάει και το The Queer Archive Festival #3, με την υποστήριξη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Η Βασιλεία Καγκά επιμελείται την έκθεση Femme4Femme4ever, στην γκαλερί Haus N Athen , στην οποία 11 queer καλλιτέχνες επιχειρούν να ανατρέψουν την τοξική αρρενωπότητα μέσα από την ενίσχυση της queer femme θηλυκότητας.
«Κατ’ αρχάς, το ερώτημα είναι, τι σημαίνει queer κουλτούρα και παράλληλα πώς την οραματιζόμαστε» μας λέει η Βασιλεία Καγκά. «Το queer δεν ορίζεται κι αν οριζόταν πέρα από τα identity politics, θα μπορούσαμε ίσως να οραματιστούμε διαθεματικά έναν συνασπισμό ανάμεσα στα περιθωριοποιημένα υποκείμενα, ο οποίος θα θέτει ως κεντρικό ζήτημα τις πολιτικές φροντίδας, αναδεικνύοντας και ταυτόχρονα στεκόμενος ενάντια σε κάθε μορφή καταπίεσης»
Το Femme4Femme4ever απαρτίζεται από βίντεο, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες και installations και οι συμμετέχουσες καλλιτέχνιδες/@/ες είναι οι Rory Midhani, Αντιγόνη Bunny Τσαγκαροπούλου, Μαρκέλλα Ξυλογιαννοπούλου / h0tgir1bummrr, Ελένη Μπαγάκη, alienprincesshasgreasyhair, Θεοδώρα Σαββαλαρίδη, Βασιλική Λαζαρίδου, Σοφία Ροζάκη, Rafael Medina και Spyros Rennt
«Αν θεωρούμε ότι το queer αφομοιώνεται, όσο κι αν γίνεται προσπάθεια από τη mainstream κουλτούρα του ύστερου καπιταλισμού, είναι γιατί το αντιλαμβανόμαστε ως αισθητική και όχι ως πολιτική» συμπληρώνει η Βασιλεία Καγκά. «Παρά λοιπόν την αυξανόμενη αναπαράσταση στα ΜΜΕ (αφήγηση που δημιουργείται κυρίως από cis straight άτομα) και την ορατότητα, τα queer και τρανς σώματα παραμένουν ένοχα και απειλητικά. Ας σκεφτούμε την δολοφονία του/της Ζακ/Zackie Oh, που ποτέ δεν αναγνωρίστηκε ως τέτοια. Δεν υπάρχει καμία αντίφαση εδώ: τα καπιταλιστικά συστήματα εμπορευματοποίησης έχουν εργαστεί για να καταστήσουν τα queer και τρανς σώματα οικονομικά πολύτιμα.
Επιστρέφοντας στο ζήτημα του ορισμού, το queer ως πολιτική είναι ανατρεπτική, για αυτό και η προσπάθεια ορισμού του είναι καταδικασμένη να αποτυγχάνει. Και για αυτό ακριβώς δεν είναι εύκολα αφομοιώσιμο».
Η έκθεση Femme4Femme4ever στην Haus N Athen (Καΐρη 6) θα διαρκέσει έως τις 12 Ιουνίου.
Η αναφορά στο Λονδίνο στηρίχθηκε στο αντίστοιχο άρθρο του Kabir Jhala από το theartnewspaper.com ( μετάφραση Μαριλένα Κουκούλη)
TAGS
