Μια ανοησία ενός φύλακα μουσείου δείχνει πως όλα πλέον στη Ρωσία μπορεί να αποκτήσουν πολιτική χροιά.

Ο Αλεξάντερ Βασίλιεφ είναι ένας 64χρονος Ρώσος, βετεράνος των πολέμων του Αφγανιστάν και της Τσετσενίας (τη δεκαετία του ’90) όπου και τραυματίστηκε. Η γυναίκα του πέθανε και λίγο αργότερα το 2014 σκοτώθηκε και ο γιός του σε μια συμπλοκή στον δρόμο. Ο ίδιος παντρεύτηκε ξανά πριν τρία χρόνια και έκανε διάφορες δουλειές περιστασιακά, όσο του το επέτρεπε η υγεία του  και κάποια στιγμή κατέληξε με τη βοήθεια παλιών φίλων και συμπολεμιστών, να εργάζεται ως σεκιουριτάς σε μουσείο. Συγκεκριμένα στο Κέντρο Γέλτσιν του Εκατερίνενμπουργκ. Ο Αλεξάντερ δεν ήταν σίγουρος για αυτή τη δουλειά μιας και θα έπρεπε να στέκεται αρκετές ώρες όρθιος αλλά δεν είχε και πολλές επιλογές. Ο Αλεξάντερ και η σύγχρονη τέχνη δεν είχαν συναντηθεί ποτέ πριν. Για τα έργα που φύλαγε αδιαφορούσε πλήρως, κάποια μάλιστα τα θεωρούσε κακές παιδιάστικες ζωγραφιές. Επηρεαζόταν επίσης από τους επισκέπτες του μουσείου ειδικά από τους μαθητές σχολείων που – όπως όλα τα παιδιά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου – έκαναν πλάκα με κάποιους πίνακες που απεικόνιζαν πρόσωπα χωρίς χαρακτηριστικά. Ο ίδιος λέει ότι κάποιοι πιτσιρικάδες τον ενθάρρυναν να… συμπληρώσει το έργο.

Το οποίο έργο ήταν ένας πίνακας της avant-garde καλλιτέχνιδας Anna Leporskaya (1900 – 1982)  με τίτλο «Τρεις φιγούρες» (αξίας περίπου 1,2 εκατομμυρίου δολαρίων) δανεισμένος από την Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ της Μόσχας. Πεπεισμένος προφανώς πως δεν τρέχει και τίποτα, ο Αλεξάντερ, τον Δεκέμβριο του ’21 πήρε ένα στυλό και σε λίγο οι δύο από τις τρεις φιγούρες του πίνακα απέκτησαν μάτια. «Μερικές φορές είναι αφελής σαν παιδί» δήλωσε εκ των υστέρων η τωρινή σύζυγος του. Πάντως, μέχρι να αντιληφθεί το τι έκανε, ο Αλεξάντερ θεώρησε ότι βελτίωσε τον πίνακα. Μετά το θέμα πήρε άλλες διαστάσεις.

Σε μια εποχή με αυξημένους τους εθνικιστικούς τόνους και τις αντιπαραθέσεις και εν όψει τότε της εισβολής στην Ουκρανία, το συγκεκριμένο ίδρυμα, το Κέντρο Γέλτσιν, είχε κατηγορηθεί επανειλημμένως ότι προωθούσε τον αντιρωσικό, δυτικό φιλελευθερισμό,  με τον σκηνοθέτη Νικίτα Μιχαλκόφ να μη διστάσει κάποια στιγμή να υποστηρίξει ότι πρέπει να κηρυχθεί «ξένος πράκτορας».

Παρότι λοιπόν ο αφελής φύλακας, ζήτησε συγνώμη και προσφέρθηκε να… σβήσει τα μάτια που ζωγράφισε, η πράξη του θεωρήθηκε από κάποιους «επαναστατική». Ένας από αυτούς, ο Μπόρις Γιακεμένκο, το πήγε ακόμα παραπέρα περιγράφοντας τους avant-garde καλλιτέχνες ως παράσιτα και δειλούς και χαρακτηρίζοντας την «επέμβαση» του Βασίλιεφ «αντεπίθεση με τον τρόπο του μπούμερανγκ».

Χθες, 29 Αυγούστου, το Δικαστήριο στο Εκατερίνμπουργκ έκρινε τον Αλεξάντερ Βασίλιεφ ένοχο για βανδαλισμό και του επέβαλλε 180 ώρες κοινωνική εργασία ενώ παράλληλα τον υποχρέωσε να υποβληθεί σε ψυχιατρική αξιολόγηση. Η αρχική ιδέα ήταν να γίνει ένα είδος συμβιβασμού αλλά τελικά η Πινακοθήκη Τρετιακόφ αποφάσισε – λόγω και της μεγάλης δημοσιότητας που πήρε το θέμα – να προχωρήσει στην εκδίκαση της υπόθεσης. Το κόστος για την αποκατάσταση του πίνακα καλύφθηκε από την ασφάλεια.

TAGS

Θύμιος Νικολόπουλος

Δείτε όλα τα άρθρα του συντάκτη