Photo: Jim Sink, courtesy of IAAM Το Gadsden’s Wharf, στο Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας, ήταν κάποτε το μεγαλύτερο λιμάνι σκλάβων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πάνω από το 40% του πληθυσμού που μετακινήθηκε στην Αμερική σε καθεστώς σκλαβιάς κατέφθασε σε αυτές τις αποβάθρες.
Σήμερα κατασκευάζεται εκεί το νέο Διεθνές Αφροαμερικανικό Μουσείο (IAAM) με θέα στην ιστορική αποβάθρα, ακριβώς απέναντι από την προκυμαία. Το μουσείο, το οποίο έχει προγραμματιστεί να ανοίξει στις 21 Ιανουαρίου 2023, θα προσφέρει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της πολιτιστικής, οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας της δουλείας καθώς και της επιρροή της στην σύγχρονη ιστορία. Όπως αναφέρει η Tonya Matthews, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του μουσείου, σε συνέντευξη της «Αυτό που μπορεί να φέρει ένα μουσείο σαν αυτό είναι η κατανόηση του ιστορικού πλαισίου του ρατσισμού. Το Τσάρλεστον, ειδικότερα, είναι το κατάλληλο μέρος για να γίνουν αυτές οι συζητήσεις».
Το IAAM περιλαμβάνει εννέα εκθεσιακούς χώρους, οκτώ για μόνιμες συλλογές και έναν για περιοδικές εκθέσεις. Ο χώρος των περιοδικών δράσεων θα εγκαινιαστεί με μια ομαδική έκθεση που θα περιλαμβάνει παλαιότερους και σύγχρονους μαύρους καλλιτέχνες και διοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και του Μουσείο Τέχνης του Όκλαντ. Παράλληλα, το νέο αυτό μουσείο φιλοδοξεί να μην λειτουργεί ως ένας τυπικός χώρος εκθέσεων αλλά ως ένα εργαστήριο πολιτισμικής ιστορίας. Το IAAM περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, μια πρωτοποριακή βιβλιοθήκη γενεαλογικής έρευνας που θα δίνει την δυνατότητα στους Αφροαμερικανούς επισκέπτες να εντοπίσουν πληροφορίες για την καταγωγή τους και να ανακαλύψουν την ιστορία των προγόνων τους και την πιθανή άφιξη τους στο Gadsden’s Wharf. Η βιβλιοθήκη είναι εν μέρει διαθέσιμη και στο διαδίκτυο και υπάρχει καθοδήγηση για να εντοπιστούν πιστοποιητικά γέννησης και θανάτου και να βρουν πληροφορίες σχετικά με εξετάσεις DNA. Η βιβλιοθήκη φιλοξενεί, επίσης, μια εκτενή συλλογή σχετικών αρχείων, όπως έγγραφα που σχετίζονται με την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου. «Η βιβλιοθήκη είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέρη του έργου», λέει η Matthews. «Μας δίνει την δυνατότητα να δούμε από πού ερχόμαστε, πώς φτάσαμε εδώ και τι σημαίνει αυτό;»
Το Τσάρλεστον κατοικείται κυρίως από λευκούς και ο μαύρος πληθυσμός είναι περίπου 20% του συνολικού πληθυσμού, ενώ οι φυλετικές εντάσεις εξακολουθούν να είναι υψηλές, σχεδόν 200 χρόνια μετά την κατάργηση της δουλείας. Μάλιστα το τελευταία χρόνια στο Τσάρλεστον, όπως και σε άλλες πόλεις, έχει ανοίξει έντονος διάλογος σχετικά με την αφαίρεση αγαλμάτων επιφανών προσώπων που συνδέονταν με την δουλεία, από την δημόσια θέα. Το 2020, κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων του Black Lives Matter, το πανύψηλο άγαλμα του John C. Calhoun, του έβδομου αντιπροέδρου των ΗΠΑ που αντιτάχθηκε σθεναρά στην κατάργηση της δουλείας, βανδαλίστηκε και εν τέλει αφαιρέθηκε από τον δημόσιο χώρο. Τα γεγονότα αυτά έφεραν ακόμα πιο κεντρικά στο προσκήνιο τις συζητήσεις σχετικά με τη φυλετική ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη. Όπως αναφέρει η Matthews «Το Τσάρλεστον ήταν μια από τις πλουσιότερες πόλεις στις αποικίες και λόγω της ευρηματικότητας που έφεραν μαζί τους οι μαύροι πληθυσμοί. Το μουσείο είναι μια ευκαιρία να πούμε μια ιστορία στην οποία είμαστε μέρος εδώ και αρκετό καιρό».
Η οικοδόμηση του Διεθνούς Αφροαμερικανικού Μουσείου έρχεται να συγκεράσει τις διεκδικήσεις περηφάνιας των επιτευγμάτων των απογόνων των σκλαβων και εντάσσεται στο ανοιχτό διάλογο για την αποαποικιοποίηση των τεχνών. Παράλληλα, το μεγαλύτερο και πιο ενδιαφέρον κομμάτι του εγχειρήματος αφορά την ανάγνωση της ιστορίας και των πολιτισμικών γεγονότων από την πλευρά των καταπιεσμένων αυτών πληθυσμών, με στόχο την επεξεργασία του συλλογικού τραύματος της σκλαβιάς.
Πηγή κειμένου: The Art Newspaper International
TAGS
