Η ακτινογραφία ενός έργου του Βνα Γκογκ στη Σκωτία «έδειξε» μια άγνωστη αυτοπροσωπογραφία του ζωγράφου.
Πώς άραγε να είναι το συναίσθημα όταν ανακαλύπτεις ότι έχεις δύο έργα του Βαν Γκογκ εκεί που νόμιζες ότι έχεις ένα; «Στιγμές σαν και αυτή είναι απίστευτα σπάνιες» λέει η Frances Fowle, επιμελήτρια στην Εθνική Πινακοθήκη της Σκωτίας, στο Εδιμβούργο, όπου ανακαλύφθηκε μια προσωπογραφία του καλλιτέχνη πίσω από ένα πορτρέτο της αγρότισσας Gordina de Groot που έχει φιλοτεχνηθεί το 1885 στο Nuenen, το χωριό των γονιών του Βαν Γκογκ.
Το νέο έργο βρέθηκε όταν ο πίνακας πέρασε από ακτίνες Χ και τώρα θα παρουσιαστεί με τη μέθοδο του lightbox σε μια έκθεση που ανοίγει στο τέλος του μήνα με τίτλο «A Taste for Impressionism» (και στην οποία έχει ήδη μπει ο υπότιτλος «Ανακαλύψτε μια χαμένη αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ»). Παράλληλα οι συντηρητές, προκειμένου να ανακτήσουν το έργο, εξετάζουν τώρα εάν το χαρτόνι και η κόλλα θα μπορούσαν να αφαιρεθούν με ασφάλεια, χωρίς να καταστραφεί η «Αγρότισσα».
Για τον Βαν Γκογκ δεν ήταν ασυνήθιστο να ξαναχρησιμοποιεί καμβάδες, για οικονομία, και είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό συνέβη με το συγκεκριμένο έργο. Δύο χρόνια μετά την ολοκλήρωση της «Αγρότισσας» έφτιαξε την αυτοπροσωπογραφία στο πίσω μέρος της.
Αν και η εικόνα δεν είναι απολύτως ευκρινής, ο καλλιτέχνης εμφανίζεται γενειοφόρος, φορώντας καπέλο με γείσο και γραβάτα ή φουλάρι ενώ η δεξιά πλευρά του προσώπου του είναι σκιασμένη. Η δε πόζα είναι παρόμοια με αυτή πολλών αυτοπροσωπογραφιών του που ζωγράφισε στο Παρίσι. Το έντονο βλέμμα είναι μια επιπλέον απόδειξη ότι πρόκειται για αυτοπροσωπογραφία.
Η αυτοπροσωπογραφία πιθανολογείται ότι χάθηκε το 1905, όταν η σύζυγος του Τεό Βαν Γκογκ (και κουνιάδα του Βίνσεντ), Jo Bonger, δανείστηκε τον πίνακα (που ονομάζεται «Head of a Peasant Woman») για μια μεγάλη έκθεση στο Άμστερνταμ. Φαίνεται ότι ο εύθραυστος καμβάς ήταν κολλημένος σε χαρτόνι για να γίνει πιο ασφαλής, πριν από το πλαίσιο. Εάν υπήρξε κάποιο δίλημμα, προφανώς θεωρήθηκε ότι το πορτρέτο της αγρότισσας θεωρήθηκε πιο σημαντικό από την εικόνα του πίσω μέρους.
Η De Groot που απεικονίζεται στον πίνακα έμενε όπως είπαμε στο Nuenen και ο Βαν Γκογκ κατηγορήθηκε ότι είχε σχέση μαζί της. Η μορφή της υπάρχει και στους «Πατατοφάγους», έργο επίσης του 1885.
Το «Head of a Peasant Woman» αποκτήθηκε από μια από τις πρώτες Βρετανίδες συλλέκτριες του Βαν Γκογκ, την Evelyn Fleming, η οποία το αγόρασε με την ενθάρρυνση του καλλιτέχνη Augustus John, του οποίου ήταν ερωμένη κάποτε. Ένα από τα παιδιά που απέκτησε με τον εκλιπόντα σύζυγό της ήταν ο Ίαν Φλέμινγκ, συγγραφέας του Τζέιμς Μποντ. Το 1951 ο πίνακας αγοράστηκε από τον δικηγόρο Alexander Maitland, ο οποίος τον δώρισε στην Εθνική Πινακοθήκη της Σκωτίας το 1960.
Με πληροφορίες από το theartnewspaper.com