Ο Γιάννης Κουνέλλης στο Θέατρο Margherita, στο Μπάρι το 2010. Image Courtesy The Estate of Jannis Kounellis. Photo: Michelle Coudray. Μια μεγάλη έκθεση για τον Γιάννη Κουνέλλη στη Μινεάπολη των ΗΠΑ ξεκίνησε με ένα έργο που βρέθηκε στο παρά πέντε.
Πριν από 50 χρόνια, τον Οκτώβριο του 1972, ο Γιάννης Κουνέλλης παρουσίασε στην γκαλερί Sonnabend της Νέας Υόρκης μια σειρά από έργα και περφόρμανς. Σε μια από αυτές τις περφόρμανς ο καλλιτέχνης (που έδειχνε έργα του για πρώτη φορά στις ΗΠΑ) στεκόταν σε ένα μεγάλο μεταλλικό κουτί φορώντας μια μάσκα του Απόλλωνα ενώ δίπλα σε ένα άλλο παρόμοιο κουτί ένας φλαουτίστας έπαιζε έργα του Μότσαρτ. Τα υλικά και οι οδηγίες για αυτήν την περφόρμανς είχαν χαθεί από τότε αλλά ο Vincenzo de Bellis, συνεπιμελητής της έκθεσης «Jannis Kounellis in Six Acts» που μόλις ξεκίνησε στο Walker Art Center της Μινεάπολης, τα αναζήτησε με πείσμα και εντέλει δικαιώθηκε.
Η έκθεση αυτή σχεδιαζόταν αρκετά χρόνια, μάλιστα ζούσε ακόμη ο Κουνέλλης (πέθανε το 2017) ο οποίος όπως είπε στον de Berllis πως θυμόταν ότι το έργο είχε πουληθεί στην Ileana Sonnabend. Κανένας όμως δεν μπορούσε να το εντοπίσει καθώς δεν υπήρχαν καθόλου αποδείξεις ή τιμολόγια. Το συγκεκριμένο άτιτλο έργο δεν εμφανίστηκε ποτέ σε καμία άλλη έκθεση ή αφιέρωμα και βασικά θεωρούνταν χαμένο.
Καθώς όμως η αναδρομική αυτή έκθεση στο Walker Art Center έπαιρνε σχήμα και τα έργα συγκεντρώνονταν, ο de Bellis εξακολουθούσε να αναζητά «το κομμάτι του παζλ που έλειπε». Και μια μέρα οι διευθυντές της συλλογής Sonnabend του έστειλαν ένα μέιλ πως επιτέλους είχαν βρει τα μεταλλικά κουτιά και τις οδηγίες και έτσι ο de Bellis συμπεριέλαβε την περφόρμανς στα εγκαίνια της έκθεσης την περασμένη Παρασκευή. «Η πρώτη περφόρμανς» είπε «έγινε στις 7 Οκτωβρίου 1972. Η επόμενη στις 14 Οκτωβρίου 2022, 50 χρόνια και μία εβδομάδα αργότερα».
Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 50 έργα από όλη την καριέρα του Κουνέλλη , χωρισμένα σε έξι θεματικές «πράξεις» (όπως λέει και ο τίτλος) αντί να παρουσιάζουν το έργο χρονολογικά. «Ο Κουνέλλης δεν πίστευε ποτέ σε μια χρονολογική εξέλιξη των έργων», λέει ο De Bellis. «Θεωρούσε πάντα το έργο σύγχρονο και μιλούσε τη γλώσσα της εποχής».
Ο Γιάννης Κουνέλλης έπαιξε κεντρικό ρόλο στο ιταλικό κίνημα Arte Povera της δεκαετίας του 1960 και του 1970 και είχε ευρεία επιρροή στις επόμενες γενιές καλλιτεχνών σε όλο τον κόσμο. Η έκθεση αυτή δίνει την πιο ολοκληρωμένη επισκόπηση της καριέρας του μέχρι σήμερα. Η σύνθεση της έγινε με την πλήρη συνεργασία του ιδρύματος του καλλιτέχνη και με πλήθος διεθνών δανείων και επανεξετάζει την καινοτόμο πρακτική του Κουνέλλη σε βασικά στάδια της καριέρας του για πέντε δεκαετίες, παρουσιάζοντας τόσο τα εμβληματικά του έργα όσο και έργα που εκτίθενται σπάνια ή δεν έχουν εκτεθεί ποτέ.
Αν και το έργο του ορίζεται ως επί το πλείστον από τη γλυπτική, την εγκατάσταση και την περφόρμανς, ο Κουνέλλης εντούτοις αναφέρεται στα έργα του με τον όρο πίνακες, παρόλο που η τέχνη του προσπάθησε να σπάσει και να ξεπεράσει τα όρια του μέσου. «Ό,τι κάνω είναι να ζωγραφίζω, ακόμα κι αν δεν αγγίζω πινέλο» έλεγε. «Λέω την αλήθεια μου ως ζωγράφος». Η έκθεση «Jannis Kounellis in Six Acts» και ο συνοδευτικός κατάλογός της παρουσιάζουν τον καλλιτέχνη με έναν τρόπο που ήθελε να τον δουν – μέσα από μια θεώρηση του έργου του ως μια εκτεταμένη και βαθιά ανάλυση της ζωγραφικής ως μέσου.
Με πληροφορίες από το theartnewspaper.com
TAGS
