Έργα και ημέρες του Lucian Freud σε δύο εκθέσεις στο Λονδίνο, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του.

Το να μεγαλώνεις με ένα όνομα που κουβαλάει το βάρος μιας ιστορικής προσωπικότητας δεν είναι εύκολο. Πόσο μάλλον να διακριθείς.  Ο Lucian Freud υπήρξε μία από αυτές τις πολύ σπάνιες περιπτώσεις που όχι μόνο χάραξε τον δρόμο του, αλλά κατάφερε να αναδειχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους Βρετανούς ζωγράφους. Κι όλα αυτά φέροντας το όνομα του ανθρώπου που κυριολεκτικά διαμόρφωσε ολόκληρο τον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό.

Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, η National Gallery ετοιμάζει την αναδρομική «The Credit Suisse Exhibition – Lucian Freud: New Perspectives», για την οποία έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 65 πίνακες. Ανάμεσά τους, διάσημα έργα όπως το, στα όρια τρυφερού και νοσηρού, Girl with a Kitten (1947), το πικρό Hotel Bedroom (1954), το αμιγώς φροϋδικό Reflection with Two Children (1965) και βέβαια το πολύ επίκαιρο πορτρέτο (2000-2001) της άρτι αποδημήσας Βασίλισσας Ελισάβετ.

Όσο η έκθεση της National Gallery αναμένεται να διερευνήσει χρονολογικά και με τη γνωστή επιμελητική ακρίβεια του ιδρύματος την εξέλιξη του ζωγραφικού του μέσου προς αυτό το τόσο αναγνωρίσιμο ιδίωμα –κάτι που κινείται μεταξύ πικρού σουρεαλισμού και κυνικού ρεαλισμού–, μια κομψή και εμβριθής έκθεση στο Freud Museum –τελευταίο σπίτι του Sigmund και νυν μουσείο αφιερωμένο στον μεγάλο ψυχαναλυτή–, μας επιτρέπει να κρυφοκοιτάξουμε στη ζωή του Lucian μέσα από το καθοριστικής σημασίας πρίσμα της οικογένειας.

Γιος του Ernst Freud, διακεκριμένου αρχιτέκτονα, και εγγονός του Sigmund ο Lucian, μεγαλώνοντας σε περιβάλλον πλούτου και διανόησης, εξελίχθηκε σε φύση παράφορη και αλαζονική. Άλλαξε πολλά κολέγια τέχνης, συναναστράφηκε κι αλληλοεπίδρασε με σπουδαίους σύγχρονούς του, όπως ο Bacon κι ο Auerbach, είχε μια ζωή άστατη και ασύδοτη, γεμάτη δημιουργικότητα και ένταση· με ίσως το δεύτερο προαπαιτούμενο του πρώτου, καθότι διαρκώς έψαχνε θεμιτές και αθέμιτες διεγέρσεις. Από τις αναρίθμητες ερωτικές συντρόφους –500 σύμφωνα με τον Takis– και τα πολλά, και παραμελημένα από τον ίδιο, παιδιά του (αναγνωρισμένα 14, σύμφωνα με φήμες πάνω από 30), μέχρι τον εθισμό του στον τζόγο και τις θρυλικές του μπαρότσαρκες με την Kate Moss, ο Lucian Freud ισορροπεί στα όρια pop idol και καταραμένου –αν όχι τρισκατάρατου– καλλιτέχνη.

Η έκθεση στο σπίτι του Freud, μέσα όχι μόνο από έργα αλλά και σπάνιο φωτογραφικό υλικό, βιβλία, παιδικές ζωγραφιές και αλληλογραφία, αναδεικνύει με μεγαλύτερη εγγύτητα τον άνθρωπο Lucian παρά τον ζωγράφο, καθώς και το πώς επέδρασαν στη ζωή και την καριέρα του οι πολύπλοκες σχέσεις του με τα μέλη της τόσο διάσημης οικογένειας. Η αγάπη που έτρεφε για τον παππού του, αν και όχι για την ψυχανάλυση, οι ιδιαιτέρως δύσκολες σχέσεις με τη μητέρα και τον μικρό αδερφό του, οι επαφές του με κάποια απ’ τα παιδιά του, που τα πολυποίκιλα ταλέντα τους συνεθλίβησαν κάτω από το όνομα.

Γιατί ο Lucian Freud είχε πολλές ταλαντούχες κόρες. Εκτός από την Bella Freud, που είναι γνωστή σχεδιάστρια μόδας, οι Rose και Susie Boyt καθώς και η Esther Freud είναι συγγραφείς και η Annie Freud ποιήτρια. Κι ο διάσημος πατέρας, πέραν από τα περίφημα και αμφιλεγόμενα γυμνά πορτρέτα τους, έχει σχεδιάσει και εξώφυλλα για κάποια από τα –κυρίως αυτοβιογραφικά– βιβλία τους. Φαντάζομαι ο παππούς του θα είχε να πει πολλά πάνω σ’ αυτά.

LUCIAN FREUD: THE PAINTER AND HIS FAMILY, FREUD MUSEUM, ΛΟΝΔΙΝΟ ΕΩΣ 29/1/2023

LUCIAN FREUD: NEW PERSPECTIVES, THE NATIONAL GALLERY, ΛΟΝΔΙΝΟ 1/10-22/1/2023

 Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος 9 του The Art Newspaper Greece (Οκτώβριος  Νοέμβριος ’22)

TAGS

Γκέλυ Γρυντάκη

Δείτε όλα τα άρθρα του συντάκτη