Sealaska Heritage Institute © Shutterstock

Τζούνο: Ένας κόμβος για την τέχνη των ιθαγενών της Αλάσκας

Η παραδοσιακή και σύγχρονη τέχνη των φυλών της βορειοδυτικής ακτής δηλώνει παρούσα

Το Τζούνο είναι μια αμερικανική πόλη από αυτές που τις ψάχνεις με το δάκτυλο στο χάρτη. Μολονότι πρωτεύουσα πολιτείας και μάλιστα της μεγαλύτερης σε έκταση, δεν είναι σχεδόν καθόλου γνωστή. Πληθυσμιακά είναι περίπου δέκα φορές μικρότερη από το Άνκορατζ, την μεγαλύτερη πόλη της Αλάσκας και γεωγραφικά είναι αρκετά απομονωμένη.  Να όμως που τώρα αρχίζει να ακούγεται, και μάλιστα ως κόμβος για την ντόπια τέχνη, αφού ζει μια καλλιτεχνική αναγέννηση χάρη στις δραστηριότητες τριών κοινοτήτων ιθαγενών φυλών, των Haida, των Tlingit και των Tsimshian

Η τέχνη της Βορειοδυτικής Ακτής έχει ιστορία χιλιάδων χρόνων, αλλά η ανάδειξη της σχετικά άργησε. Για παράδειγμα μόλις πριν από λίγους μήνες άνοιξε στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης μια ανακαινισμένη αίθουσα με τίτλο Northwest Coast Hall η οποία  πάντως συνέβαλε ήδη στην προώθηση του εθνικού της προφίλ.

«Μετά από δεκαετίες υπονόμευσης και καταστολής της τέχνης των ιθαγενών από ιεραποστόλους, οι τοπικές οργανώσεις και φυλές ξεκίνησαν τον επίπονο δρόμο της ανάκτησης της τέχνης τους», λέει η Rosita Worl, πρόεδρος του Sealaska Heritage Institute (SHI), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που ιδρύθηκε το 1980 για να υποστηρίξει τον πολιτισμό των τοπικών φυλών.

Η πολιτιστική αίγλη του Τζούνο  ξεκίνησε κάπου το 2015, όταν το SHI εγκαινίασε μια νέα έδρα και εκθεσιακό χώρο στο κέντρο της πόλης στο Walter Soboleff Building, ένα αρχιτεκτονικό έργο τέχνης το οποίο κόστισε περίπου 20 εκατομμύρια δολάρια, σχεδιάστηκε έτσι ώστε να παραπέμπει σε παραδοσιακή κατασκευή των ιθαγενών. Τα τεράστια εξωτερικά πάνελ σχεδιάστηκαν από τον καλλιτέχνη Robert Davidson (των Haida) και βασίζεται στον πίνακα του Greatest Echo (2014), ενώ το τεράστιο έργο που δεσπόζει στο φουαγιέ σκαλίστηκε και ζωγραφίστηκε από τον Tsimshian καλλιτέχνη David A. Boxley και τον γιο του, David R. Boxley.

Το καλοκαίρι, το SHI πρόσθεσε ένα καλλιτεχνικό κάμπους στο κτίριο, ξεκινώντας τη δεύτερη φάση της αποστολής του να κάνει το Τζούνο την «πρωτεύουσα των τεχνών της Βορειοδυτικής Ακτής». Ο περιβάλλον χώρος διαθέτει πλέον μια μεγάλη ανοιχτή πλατεία και ένα χώρο εκδηλώσεων που χρησιμοποιείται ελεύθερα από τους καλλιτέχνες. Το κάμπους εγκαινιάστηκε κατά τη διάρκεια του διετές φεστιβάλ εγγενούς τέχνης και πολιτισμού του Τζούνο, το οποίο επέστρεψε στην πόλη μετά από μια παύση τεσσάρων ετών.

«Οι στόχοι του ινστιτούτου για την πανεπιστημιούπολη είναι να επεκτείνει τα καλλιτεχνικά προγράμματα στην περιοχή, και γενικότερα στην βορειοδυτική ακτή της Αλάσκας για να διασφαλίσει τη διαιώνιση των αρχαίων καλλιτεχνικών πρακτικών, οι οποίες είναι μοναδικές στον κόσμο ενώ κάποιες από αυτές κινδυνεύουν να εξαφανιστούν περιλαμβάνουν ορισμένες πρακτικές που κινδυνεύουν», δηλώνει η Rosita Worl. «Το 2021, το  SHI εξασφάλισε επιχορήγηση 2,9 εκατομμυρίων δολαρίων από το Ίδρυμα Mellon για να προχωρήσει στην ανάθεση των πρώτων δέκα στύλων τοτέμ μιας από 30 συνολικά που τοποθετηθούν κατά μήκος της προκυμαίας του Τζούνο».

Οι πρώτοι δέκα στύλοι, δημιουργημένοι από καλλιτέχνες και των τριών φυλών έχουν προγραμματιστεί να ολοκληρωθούν το επόμενο έτος. Θα ενωθούν με τον στύλο τοτέμ 360 μοιρών που εγκαταστάθηκε μπροστά από το Walter Soboleff Building τον Ιούνιο, έργο του χαράκτη TJ Young. Ο στύλος είναι μέρος του Faces of Alaska, μιας μνημειώδους εγκατάστασης με χάλκινες μάσκες από τις επτά μεγάλες ομάδες ιθαγενών της Αλάσκας, η οποία πρόκειται να ολοκληρωθεί τα επόμενα δύο χρόνια.

TAGS