Καθώς ο οίκος  Phillips παρουσίασε την πρώτη δημοπρασία αφιερωμένη στο μέσο, αναλογιζόμαστε τι είναι και πως μπορεί να επιμεληθεί. Από την Gretchen Andrew

Ο όρος αλγοριθμική τέχνη (generative art), που επινοήθηκε το 1965 από τον Γερμανό φιλόσοφο Max Bense, περιγράφει έργα που παράγονται με βάση έναν αλγοριθμικό κώδικα ή μια μαθηματική φόρμουλα. H αλγοριθμική τέχνη παράγεται μέσα από ένα σύνολο κανόνων που αυτοματοποποιούν την παραγωγή και όπου η τυχαιότητα είναι ενσωματωμένη στον αλγόριθμο. Η διαδικασία καθορίζεται από τον καλλιτέχνη και το έργο είναι το αποτέλεσμα μιας μορφής συνεργασίας της μηχανής και του καλλιτέχνη. Ο Bense έχει διδάξει δύο από τους καλλιτέχνες που έργα τους περιλαμβάνονται στην πρόσφατη δημοπρασία του οίκου Phillips, Ex-Machina: A History of Generative Art (έως 20 Ιουλίου): τον Frieder Nake και τον Georg Nees. Τα εκτυπωμένα σε plotter σχέδια του Nake, τα οποία εκτέθηκαν αρχικά το 1965, είναι ανάμεσα στα πρώιμα παραδείγματα της τέχνης που παράγεται με τη μεσολάβηση υπολογιστών. Η δημοπρασία, επίσης περιλαμβάνει ένα μεταγενέστερο έργο του Nees από το 1986, στο οποίο ο καλλιτέχνης δημιούργησε ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης με την προγραμματιστική γλώσσα Lisp. Γεφυρώνοντας τα οπτικά στοιχεία με τη γλώσσα, το έργο απεικονίζει ένα εικονικό μυθολογικό δωμάτιο προοικονομώντας  το σύγχρονο «μετασύμπαν» (metaverse).

 Πώς μπορούμε να επιμεληθούμε την αλγοριθμική τέχνη;

Ένας τρόπος να επιμεληθεί κάποιος την αλγοριθμική τέχνη είναι να αναδείξει ιστορικά τη διαδρομή της, τι ακριβώς είναι και πώς έχει εξελιχθεί. Άλλος τρόπος, που χρησιμοποιεί η NFT πλατφόρμα FxHash, απαιτεί όλα τα έργα τέχνης στην πλατφόρμα να αξιοποιούν μια συγκεκριμένη τυχαία λειτουργία μέσα στον κώδικά της. Η αλήθεια είναι ότι ενώ ο όρος ακούγεται συχνά από το 1965, το περιεχόμενό του θα οριστεί σαφέστερα από τους επιμελητές των σύγχρονων εκθέσεων, συμπεριλαμβανόμενης της δημοπρασίας των Phillips.

Το 2014, πολύ πριν την τωρινή έκρηξη των NFTs, ο κριτικός David Blazer εξέδωσε το βιβλίο Curationism: How curating took over the art world. Ενώ στη νέα ψηφιακή εποχή που έχει εισέλθει ο κόσμος της τέχνης οι γκαλερί συναγωνίζονται με τις πλατφόρμες για να διασφαλίσουν την επιρροή τους, ο ρόλος του επιμελητή έχει ήδη καθιερωθεί.

Σε μια βιομηχανία όπου κυριαρχείται από μόδες και υπερφίαλους, ο Georg Bak, ο επιμελητής της δημοπρασίας Phillips, είναι ανεξήγητα υποτιμημένος. Οι βαθιές του γνώσεις τον καθιστούν μαιτρ του είδους. Στο LinkedIn εμφανίζεται με τον τίτλο «σύμβουλος ψηφιακής τέχνης», ενώ δεν έχει καν λογαριασμό στο Twitter. Κι όμως, με σπουδαία εγχειρήματα σε Ζυρίχη, Μαϊάμι, Λονδίνο και σε πολλά metaverses, είναι ολοένα και πιο φανερό πως ο Bak είναι ένας από τους πιο σημαντικούς επιμελητές ψηφιακής τέχνης. Όπως αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Benjamin Kandler, επικεφαλής για τη ψηφιακή τέχνη της Phillp: «Ζητήσαμε από τον Georg Bak να επιμεληθεί τη δημοπρασία γιατί γνωρίζαμε πως θα εισήγαγε την ιστορική προσέγγιση που θα αναδείκνυε την πρωτοτυπία και τη σημασία των καλλιτεχνών που περιλαμβάνονται σε αυτή».

Ποιο είναι ένα πραγματικό παράδειγμα αλγοριθμικής τέχνης;

Το Chaos Machine (2018) της καλλιτεχνικής κολεκτίβας Distributed Gallery είναι ένα από τα πρώιμα παράδειγμα blockchain γλυπτού, όπου η χρήση της τυχαιότητας και του αλγοριθμικού κώδικα το κατατάσσει επίσης ως αλγοριθμική τέχνη. Πρόκειται για ένα τζουκ μποξ που υπάρχει σε δύο πανομοιότυπα αντίγραφα, τα οποία  συνδέονται μέσω του Ethereum blockchain. Όταν μπαίνει ένα χαρτονόμισμα σε μια από τις μηχανές, η μουσική παίζεται και στα δύο αντίγραφα από μια λίστα αναπαραγωγής που έχει παραχθεί από τους χρήστες (user-generated), εγγεγραμμένη στο Ethereum blockchain. Καθώς το χαρτονόμισμα καίγεται, ένα κρυπτοπαραστατικό (crypto-token) κατασκευάζεται και εκτυπώνεται ένας QR κωδικός που δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να προσθέσει ένα νέο τραγούδι στην λίστα αναπαραγωγής του Chaos Machine.

Πώς συνδέονται η αλγοριθμική τέχνη και τα NFTs;

Πολλά από τα έργα στη δημοπρασία Phillips, ειδικά έργα από τη δεκαετία του 1960 των  Vladimir Bonacic, Gottfried Jäger, Hein Gravenhorst, Georg Nees και Frieder Nake είναι ενδεχομένως υποτιμημένα διότι οι μηχανισμοί της κυριότητάς τους δεν είχαν διαδοθεί πριν τα NFTs. Δεν ήταν ότι η ψηφιακή τέχνη δεν μπορούσε να ανήκει σε κάποιον πριν τα NFTs (οι bitforms γκαλερί μπορούσαν να πουλούν ψηφιακή τέχνη εδώ και δεκαετίες), αλλά δεν υπήρχε συμφωνία στην αγορά ως προς ένα ενιαίο σύστημα. Οπότε τα τελευταία 50 χρόνια αυτά τα έργα μαράζωναν έξω από την αγορά. Σήμερα είναι επιτέλους διαθέσιμα προς πώληση.

Chaos Machine from DistributedGallery on Vimeo.

Γιατί η αλγοριθμική τέχνη είναι τόσο σημαντική σήμερα;

Καθώς σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια υπεραφθονία των NFTs, το να εξετάσουμε την ιστορία της αλγοριθμικής τέχνης μας βοηθά να αποδώσουμε στα έργα την πραγματική τους αξία. Συγκεντρώνοντας ιστορικά σημαντικά έργα αλγοριθμικής τέχνης, οι Bak και Phillips μας βοηθούν να ξεχωρίσουμε τι είναι νέο και τι μίμηση. Η εξοικείωση με την ιστορία μας καθιστά ικανούς να διακρίνουμε ορθότερα και να κρίνουμε την αξία των έργων. Όπως συνέβη με τους Annette Doms και Alex Estorick, οι αναδυόμενοι σημαντικοί επιμελητές ψηφιακής τέχνης γίνονται συχνά ιστορικοί τέχνης μέσα από την πράξη. Δεν υπάρχει τίποτα πιο αποκαρδιωτικό για αυτούς τους επιμελητές από το να παρακολουθούν τον κόσμο την τέχνης να ανταμείβει έναν καλλιτέχνη που επαναλαμβάνει απλώς κάτι που έχει ήδη γίνει μισό αιώνα πριν.

Η δημοπρασία δεν αφορά μόνο ιστορικά έργα, αλλά και έργα που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η πρωτοτυπία του το έργου της Anne Spalter Unconstructed Dream Space #2: Inner and Outer (2022), που έχει φτιαχτεί αξιοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, αναδεικνύεται ολοφάνερα. Το videο αποτυπώνει μια μέρα στο στούντιο και ένα ταξίδι στο διάστημα σαν μεταφορά της δημιουργικής διαδικασίας. Αξιοποιεί μια τεχνική τεχνητής νοημοσύνης για μετατροπή κειμένου σε εικόνα για να αποδώσει ένα ασυνήθιστα δημιουργικό αποτέλεσμα.

Η δημοπρασία του οίκου Phillips έλαβε χώρα στο Λονδίνο από τις 11 Ιουλίου έως τις 5 Αυγούστου και τα έργα ήταν διαδικτυακά διαθέσιμα προς πώληση από τις 11 έως τις 20 Ιουλίου.Δείτε τα αποτελέσματα εδώ.

Χώροι που εκθέτουν αλγοριθμική τέχνη:  FxHash (NFT Platform),  ArtBlocks, (NFT Platform σε συνεργασία με τη Pace Gallery), Postmaster Gallery, Νέα Υόρκη, Kate Vass Gallery, Ζυρίχη

*Η Gretchen Andrew είναι search engine καλλιτέχνιδα και «Ιμπεριαλίστρια του Ίντερνετ» που χακάρει πανίσχυρα συστήματα με τέχνη, κώδικα και γκλίτερ. Είναι επιμελήτρια του XR Panel της The Art Newspaper UK, το οποίο εξερευνά τι είναι ακριβώς η εκτεταμένη πραγματικότητα (extended reality, XR) και πως αξιοποιείται στην τέχνη.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο theartnewspaper.com στις 18 Ιουλίου 2022. 

TAGS

admin

ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Δείτε όλα τα άρθρα του συντάκτη