H αθηναϊκή φουάρ ξεδιπλώθηκε σε 80 χώρους τέχνης στο Ζάππειο το τετραήμερο από 16 έως 19 Σεπτεμβρίου.
Πέτυχε ο φετινός θεσμός τον σκοπό του; Την ώρα που καταγράφουμε το γεγονός δεν έχουμε ακόμη νούμερα από την προσέλευση του κοινού, αλλά αν κρίνουμε από τις ουρές που σχημάτισαν οι φιλότεχνοι έξω από το μέγαρο, μπορούμε με ασφάλεια να μιλάμε για επιτυχημένη διοργάνωση. Αν σε αυτό συμπληρώσουμε τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν −για τις οποίες λάβαμε θετικά μηνύματα από τις γκαλερί −, τότε το στοίχημα κερδήθηκε.
Για τη διοργάνωση, επιβεβαιώθηκε ότι το ιστορικό μέγαρο είναι ιδανικός χώρος. Το φυσικό και τεχνητό φως, σε συνδυασμό με το εσωτερικό περιστύλιο, φέρνουν με διαφορά το Ζάππειο πιο ψηλά από το φαληρικό Tae Kwon Do κι από το Ωδείο Αθηνών (θυμόμαστε το ζήτημα με τον κλιματισμό που επισκίασε τις όποιες καλές εντυπώσεις). Σε ώρες αιχμής το Ζάππειο δεν παρέχει την ίδια απλοχωριά στη θέαση των έργων (υπάρχουν σημεία όπου στενεύει το πέρασμα των επισκεπτών), αλλά μπορείς με άνεση να επιστρέφεις, χωρίς να εμποδίζεσαι από σκάλες ή να χρονοτριβείς στο ασανσέρ. Επιπλέον, η σκέψη να μεταφερθεί το φετινό πλούσιο πρόγραμμα της video art στον εξωτερικό χώρο του Ζαππείου –σε ένα από τα ομορφότερα σημεία του αθηναϊκού κέντρου– υποστήριξε το εγχείρημα. Η οθόνη αποσπά το βλέμμα κι όσες γκαλερί την χρησιμοποίησαν σίγουρα ωφελήθηκαν. Πρόσκαιρα, όμως, όχι για πολλή ώρα. Δύσκολα παρακολουθείς απερίσπαστος ένα βίντεο από την αρχή ως το τέλος, και μάλιστα σε συνθήκη πολυκοσμίας. Ευεργετική ήταν και η γειτονική γιορτή του βιβλίου. Η συγκυρία της προσέλκυσης βιβλιόφιλου κόσμου, σε συνδυασμό με την καλοκαιρία, πρέπει να προσανατολίσουν τους διοργανωτές στην καθιέρωση του ραντεβού της φουάρ το φθινόπωρο (αν όχι την άνοιξη). Καλή ήταν και η επιλογή να γίνουν οι παράλληλες συζητήσεις στον αύλειο, εσωτερικό χώρο κι όχι στο περιστύλιο. Ας είμαστε ειλικρινείς, αυτές οι ομιλίες κι όταν ακόμη δίνονται στα αγγλικά, αφορούν τον μικρόκοσμο της εγχώριας τέχνης κι όχι το ευρύ κοινό.
Για τους γκαλερίστες, εκτός από εμπορική σημασία, η φετινή φουάρ είχε και συμβολική διάσταση. Τους έβγαλε από το «ψυγείο», δίνοντας το έναυσμα για την επόμενη ημέρα ( η οποία δεν διαγράφεται στις καλύτερες συνθήκες). Έπειτα από δύο χρόνια αποχής, εκφράστηκε το αίσθημα «είμαστε πάλι εδώ, ζωντανοί». Σημειώνουμε και τη συμβολική παρουσία των ουκρανικών αιθουσών από το Κίεβο, που τιμά τόσο τους διοργανωτές όσο και την ελληνική εικαστική σκηνή στο σύνολό της. Η σημασία της ξεπερνά το καλλιτεχνικό πλαίσιό.
Για το κοινό, ο συμβολισμός αυτός είχε να κάνει με το στοιχείο της προσωπικής επαφής με τους ίδιους τους καλλιτέχνες. Πολλοί από τους επισκέπτες θέλησαν να φωτογραφηθούν δίπλα σε αγαπημένους δημιουργούς και να μοιραστούν το «αντάμωμα» με γνωστά ή άλλα έργα της αρεσκείας τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Για το μέλλον, ο βηματισμός της Art Athina διαγράφεται πιο σίγουρος. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αιθουσών Τέχνης (Π.Σ.Α.Τ.) έχει τις αντιφάσεις του και ο θεσμός της αθηναϊκής φουάρ έχει περάσει από προβληματικές καταστάσεις, έχει όμως χτιστεί μέσα από τη συμβολή πολλών διαφορετικών ανθρώπων. Κοιτάζοντας προς το μέλλον, θα θέλαμε μόνο να ανοίξει το βήμα της στην εικαστική σκηνή του εξωτερικού με μεγάλα ονόματα καλλιτεχνών (έστω έναν τιμώμενο), προκειμένου να τραβήξει τους προβολείς των διεθνών μέσων στην αθηναϊκή πρωτεύουσα και, κυρίως, να βεβαιώσει το παιδευτικό της περιεχόμενο στους νεότερους καλλιτέχνες. Έτσι, μπορεί να δικαιολογηθεί και το αντίτιμο των 10 ευρώ που, στις σημερινές συνθήκες, παραμένει τσουχτερό. Αναμένουμε τον Νοέμβριο το επετειακό λεύκωμα από την 25χρονη ιστορία της διοργάνωσης το οποίο θα εκδοθεί σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης.