Μιλήσαμε με τον επικεφαλής του τμήματος Σπάνιων Βιβλίων, Χαρτών, Εκδόσεων, Φωτογραφίας και Έργων Τέχνης Σπύρο Τσιπίδη, για τις δραστηριότητες του οίκου Α. Καραμήτσος και την επερχόμενη νέα δημοπρασία.
Ένας από τους παλαιότερους οίκους δημοπρασιών στην Ελλάδα, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ο οίκος Α. Καραμήτσος πρωταγωνιστεί στον τομέα του φιλοτελισμού, των νομισμάτων, και τα τελευταία χρόνια, στο πεδίο των σπάνιων εκδόσεων. Με συνεχή παρουσία για περισσότερα από 40 χρόνια, ο οίκος Α. Καραμήτσος είναι ένα αναγνωρίσιμο διεθνώς brand name, έχοντας πραγματοποιήσει συνολικά πάνω από 700 δημοπρασίες μέχρι σήμερα.
Ποια η άποψή σας για την αγορά δημοπρασιών, ιδίως μετά την πανδημία;
Η πανδημία δημιούργησε μια νέα παράμετρο αστάθειας, τη στιγμή μάλιστα που η αγορά έδειχνε να σταθεροποιείται μετά από την παρατεταμένη Eλληνική «οικονομική κρίση». Πραγματικά στις αρχές του 2020 νιώθαμε ότι βαδίζουμε σε τελείως αχαρτογράφητα νερά. Θέλω να αναφέρω συγκεκριμένα τη δημοπρασία #659 «Σπάνιων βιβλίων, χαρτών και χαρακτικών» που ήταν προγραμματισμένη για τις αρχές Μαΐου 2020. Ο προγραμματισμός είχε ήδη ξεκινήσει από την αρχή του έτους και όταν ανακοινώνονταν τα πρώτα σοκαριστικά περιοριστικά μέτρα είχαμε ήδη στείλει στους πελάτες μας τους έντυπους καταλόγους, ενώ ταυτόχρονα οι δημοπρασίες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό ακυρώνονταν κατά κύματα. Παρόλα αυτά, πήραμε το ρίσκο και αποφασίσαμε να μην ακυρώσουμε τη δημοπρασία αλλά να την πραγματοποιήσουμε από τα γραφεία μας, για πρώτη φορά αποκλειστικά σε ζωντανή μετάδοση μέσω διαδικτύου. Παρότι το εγχείρημα ήταν πολύ απαιτητικό και δεν γνωρίζαμε πώς, και αν ο κόσμος θα ανταποκριθεί, η δημοπρασία πραγματοποιήθηκε χωρίς προβλήματα, με τον τζίρο για τη συγκεκριμένη κατηγορία αντικειμένων να σημειώνει ρεκόρ! Από το 2020 μέχρι σήμερα μπορούμε να πούμε ότι, κόντρα στην γενική αβεβαιότητα, η αγορά φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί.
Ποια η δυναμική στο κομμάτι της αγοράς όπου δραστηριοποιείται ο οίκος – νομίσματα, φιλοτελικά, εκδόσεις; Ποιο πιστεύετε είναι το μέλλον αυτής της αγοράς και ποιες οι προοπτικές στην Ελλάδα;
Ο φιλοτελισμός είναι μία δραστηριότητα που παρουσιάζει παγκοσμίως φθίνουσα τάση τα τελευταία χρόνια. Παρ΄όλα αυτά το ελληνικό γραμματόσημο συγκαταλέγεται στα «κλασσικά» παγκοσμίως, συγκεντρώνοντας διαχρονικά το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων συλλεκτών.
Από την άλλη, η αγορά νομισμάτων γνωρίζει σίγουρα μεγάλη ανάπτυξη διεθνώς και αυτό αντανακλάται τόσο στον αριθμό και την ηλικιακή διάρθρωση των συλλεκτών, όσο φυσικά και στις τιμές πώλησης. Στην ανάπτυξη του ελληνικού νομισματικού κοινού θεωρώ ότι συμβάλλει και η εταιρεία μας με την έκδοση αναλυτικών και πλούσια τεκμηριωμένων τιμοκαταλόγων Ελληνικών νομισμάτων και χαρτονομισμάτων. Στην κατηγορία των βιβλίων – χαρτών – φωτογραφιών η αγορά διατηρεί τη δυναμική της παρά την σαρωτική επέλαση του ψηφιακού κόσμου. Η Ελληνική ιστορία αποτελεί κι εδώ ένα πλεονέκτημα, καθώς συνδέεται στενά με αυτήν πολλών Ευρωπαϊκών και Βαλκανικών χωρών και αυτό αντανακλάται στο ενδιαφέρον των ξένων συλλεκτών.
Ποια η ανταπόκριση των αγοραστών και ποια η σύνθεση του αγοραστικού κοινού σας;
Ο οίκος μας έχει στη βάση του πιστούς φίλους, συλλέκτες και αξιόλογα ιδρύματα εντός της χώρας, ενώ ταυτόχρονα από την ίδρυσή του «κοιτάει» προς το εξωτερικό. Οι περισσότερες από τις περιγραφές των αντικειμένων μας παρέχονται και στην αγγλική γλώσσα, ενώ ανάμεσα στους σημαντικούς πελάτες μας συγκαταλέγονται συλλέκτες και ιδρύματα του εξωτερικού. Τα τελευταία χρόνια, δημιουργείται μια νέα δυναμική κατηγορία συλλεκτών, αυτή των Ελλήνων του εξωτερικού που έφυγαν από τη χώρα μας την τελευταία δεκαετία περίπου. Στη συντριπτική πλειοψηφία το κοινό μας απαρτίζεται από «συνειδητοποιημένους» συλλέκτες. Παρόλα αυτά, στοχεύουμε και στους περιστασιακούς αγοραστές προσφέροντας συστηματικά καλαίσθητα χαρακτικά, εικονογραφημένες εκδόσεις ή και έργα Ελλήνων λογοτεχνών σε πολύ προσιτές τιμές.
Τα τελευταία χρόνια στον οίκο δημοπρασιών Καραμήτσος έχετε στραφεί στον τομέα των εκδόσεων και των σπάνιων βιβλίων. Γιατί αποφασίσατε να εντάξετε και τον τομέα αυτό στις δραστηριότητες σας και ποιες οι σκέψεις σας γι’ αυτό το εμπορικό πεδίο;
Ήταν ένας στόχος της εταιρείας γιατί μας επέτρεψε να ανοιχτούμε σε νέα, πολύ ενδιαφέροντα πεδία με αναφορά σε πολύ μεγαλύτερο κοινό, με διαφορετικά χαρακτηριστικά από αυτά που μέχρι τώρα διαχειρίζεται η εταιρεία μας. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω ορισμένες από αυτές τις θεματικές:
- Παλαιότυπα – βιβλία που τυπώνονται στα Eλληνικά από τις απαρχές της τυπογραφίας
- Ιστορικές, περιηγητικές και αρχαιολογικές μελέτες τυπωμένες σε πολλές γλώσσες
- Εκδόσεις νεοελληνικού διαφωτισμού
- Επιμελημένες εικονογραφημένες εκδόσεις ή
- Εκδόσεις νεοελληνικής λογοτεχνίας και ποίησης.
Ξεχωριστά πεδία, με ειδικό κοινό και ενδιαφέρον, αποτελούν και αυτά των χαρτών, των φωτογραφιών, των εγγράφων και χειρογράφων που συστηματικά υποστηρίζονται με πλούσιο υλικό στους καταλόγους μας. Στόχος μας πάντα είναι να προσφέρουμε πρωτότυπο υλικό σε όσο το δυνατόν πιο προσιτές τιμές, με τρόπο που να κεντρίζει το ενδιαφέρον των συλλεκτών. Για τον λόγο αυτό, προσπαθούμε, στο βαθμό που μας επιτρέπουν οι γνώσεις μας αλλά και ο περιορισμένος «χώρος» ενός καταλόγου, να εμβαθύνουμε σχολιάζοντας σε κάθε περίπτωση το ιστορικό πλαίσιο, τον συγγραφέα και την οπτική του, τους πολιτικούς συσχετισμούς ή τους συμβολισμούς που αποτυπώνονται. Νομίζω ότι αυτό κάνει τους καταλόγους μας πιο θελκτικούς αλλά και την δουλειά μας πιο ενδιαφέρουσα!

Σπύρος Τσιπίδης
Ποιες δημοπρασίες θεωρείτε πως έχουν μεγαλύτερη επιτυχία στο Ελληνικό κοινό, αυτές των εικαστικών τεχνών ή οι δημοπρασίες με συλλεκτικά αντικείμενα σαν αυτά που ασχολείστε εσείς;
Το ζήτημα και το στοίχημα είναι η επιτυχία όλων των δημοπρασιών στην Ελλάδα, τόσο των εικαστικών τεχνών όσο και των συλλεκτικών αντικειμένων. Θεωρώ ότι είναι συγκοινωνούντα δοχεία, με τη δεξαμενή των πελατών – ειδικά για την Ελλάδα –να είναι εν πολλοίς κοινή. Πραγματικά πιστεύω ότι δημιουργούν ενδιαφέρουσες διεξόδους και δημιουργικά ερεθίσματα στο κοινό και οδηγούν στην εξοικείωση του με την διαδικασία της πιο αξιόπιστης – αντικειμενικής – ανοιχτής σε όλους πώλησης, αυτής της δημοπρασίας.
Η επόμενη δημοπρασία σας θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη και Τετάρτη, 1 και 2 Μαρτίου. Τι θα παρουσιάσετε σε αυτήν και ποια αντικείμενα θα ξεχωρίζατε;
Στη δημοπρασία #689 έχουμε συνολικά συμπεριλάβει περίπου 1200 σπάνιες εκδόσεις, φιλελληνικά, χειρόγραφα, χάρτες, έγγραφα, εικονογραφημένα λευκώματα, χαρακτικά και ιστορικές φωτογραφίες. Ανάμεσα σε αυτές συγκαταλέγονται πρώτες εκδόσεις του πρώιμου 16ου αιώνα, επιμελημένες από σημαντικούς εκπροσώπους του ουμανισμού, βασισμένες σε χειρόγραφα της αρχαίας Ελληνικής γραμματείας. Επίσης περιλαμβάνεται ένα μοναδικό, ιστορικής αξίας φωτογραφικό υλικό της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1919-1922) με συγκλονιστικά στιγμιότυπα από τις πολεμικές επιχειρήσεις, σπάνιες σκηνές από πόλεις και χωριά της Μικράς Ασίας και πορτραίτα πρωταγωνιστών τόσο από το Ελληνικό όσο και από το Τούρκικο στρατόπεδο. Ιδιαίτερα πλούσιο είναι το υλικό στο πεδίο της νεοελληνικής λογοτεχνίας – ποίησης με πάνω από 200 έργα, στη μεγάλη τους πλειοψηφία πρώτες εκδόσεις, με υπογραφές / αφιερώσεις από σημαντικούς Έλληνες ποιητές και πεζογράφους σε πολύ προσιτές τιμές. Από αυτά ξεχωρίζουν το εμπνευσμένο από την Ελληνική επανάσταση έργο του Α. Κάλβου, “La Lyre patriotique de la Grece…”, του 1824, το εξαιρετικό χειρόγραφο βιβλίο του Σ. Σκίπη “Μέσ’ από τα τείχη” (1943) σε αριθμημένο αντίτυπο, από τα πρώτα 25, που περιλαμβάνουν το πρώτο ποίημα από τον ίδιο τον ποιητή, όπως και η πρώτη έκδοση του “Μαραμπού” (1933), της πρώτης ποιητικής συλλογής του Ν. Καββαδία σε έκδοση 245 αντιτύπων.
Η δημοπρασία #689 του Οίκου Καραμήτσος γίνεται σε δύο μέρη την Τρίτη 1/3 και την Τετάρτη 2/3. Περισσότερες πληροφορίες εδώ